Σάββατο 6 Ιουλίου 2024

Κύπρος, Αιγαίο, Θράκη και αξιόπιστη αποτρεπτική στρατηγική


Η Ελληνική πολιτική όσον αφορά την Κύπρο, πάντως, δεν μπορεί παρά να είναι ενταγμένη στην ευρύτερη εθνική στρατηγική της Ελλάδας

Δρ. Παναγιώτης Ήφαιστος, Αρθρογράφος
Ομ. Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων – Στρατηγικών Σπουδών, Παν/μιο Πειραιώς, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών

Η Ελλάδα είναι κράτος που σέβεται την διεθνή νομιμότητα. Δεν εγείρει αναθεωρητικές αξιώσεις και δεν απειλεί άλλα κράτη. Το αντίθετο ισχύει για την Τουρκία και μάλιστα διαχρονικά με ολοένα οξύτερες αναθεωρητικές απειλές. Ελληνική αποτρεπτική στρατηγική, κατά συνέπεια, σημαίνει ότι ως σκοπό έχει να αντικρούσει τον Τουρκικό αναθεωρητισμό. Όσον αφορά την Κύπρο, με κάθε λογικό και ορθολογιστικό κριτήριο σημαίνει αναίρεση των παράνομων τετελεσμένων της παράνομης Τουρκικής εισβολής του 1974. Μέχρι αυτό να επιτευχθεί -και ανεξαρτήτως πόσο αυτό θα διαρκέσει μέχρι να εκπληρωθεί αυτός ο σκοπός, καθότι αυτή είναι η πρακτική όλων των κρατών σε ανάλογες και αντίστοιχες περιπτώσεις- κύριος σκοπός είναι η διαφύλαξη της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) ως του μόνου αναγνωρισμένου κράτους.

Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Κύπρο κατόπι πρόσκλησης του Κύπριου Προέδρου με αφορμή την επέτειο μισού αιώνα παράνομης εισβολής και κατοχής του ενός τρίτου της Επικράτειας της ΚΔ, είναι ευκαιρία για ριζική στρατηγική επανατοποθέτηση: Νόμιμα, θεμιτά και νομιμοποιημένα αποσύρονται όλες οι αχρείαστες, αποδεδειγμένα αναποτελεσματικές και σε κάθε περίπτωση αυτοκτονικές υποχωρήσεις του παρελθόντος.

Ταυτόχρονα, τίθενται ως κόκκινες γραμμές η διεθνής και ευρωπαϊκή νομιμότητα σύμφωνα με τις (μόνες νόμιμες βλ. πιο κάτω) αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1974, 1975, 1983 και σύμφωνα με την Πράξη Προσχώρησης της ΚΔ στην ΕΕ. Στην Πράξη Προσχώρηση ρητά αναφέρεται ότι ισχύει για όλη την Επικράτεια της ΚΔ. Εξ αντικειμένου, μετά από μισό αιώνα άγονων διαπραγματεύσεων με τις οποίες η Τουρκία επιδιώκει να νομιμοποιήσει τα παράνομα τετελεσμένα, η εφαρμογή του νομικού κεκτημένου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας είναι η μόνη βιώσιμη διέξοδος. Προστίθενται τα εξής στοιχειώδη και ουσιώδη.

Κατά πρώτον, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει σοβαρά το γεγονός ότι μισό αιώνα μετά την παράνομη εισβολή η της Τουρκίας στην Κύπρο η υποχωρητικότητα της Ελληνικής πλευράς όχι μόνο οδήγησε τις Κυπριακές διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο, αλλά ενθάρρυνε την Άγκυρα να διατυπώνει θέσεις που με κάθε αντικειμενικό κριτήριο οδηγούν σε πλήρη έλεγχο της Κύπρου.

Στην Μεγαλόνησο Κύπρο, υπενθυμίζεται, οι Έλληνες αποτελούν το 82% του πληθυσμού και είναι περίπου το ένα δέκατο του Ελληνικού έθνους. Επικυριαρχία της Τουρκίας στην Κύπρο σημαίνει ότι σε πρώτη φάση το ένα δέκατο του Ελληνισμού καθίσταται όμηρος της Άγκυρας και ότι στην συνέχεια κατακτά όλο το νησί αλλάζοντας τους γεωπολιτικούς και στρατηγικούς συσχετισμούς και τα σύνορα με συνέπειες βαθύτατων προεκτάσεων. Μεταξύ πολλών άλλων εκπληρώνει τον σκοπό υποβάθμισης της Ελλάδας και ανάδειξης της Τουρκίας σε περιφερειακό ηγεμόνα εντός του αναδυόμενου πολυπολικού διεθνούς συστήματος.

Δεύτερον, στην Μεγαλόνησο Κύπρο πέραν του γεγονότος ότι κατοικεί το ένα δέκατο του Ελληνισμού

α) η Ελλάδα είναι εγγυήτρια δύναμη,

β) η Τουρκία παραβιάζει κατάφωρα την διεθνή τάξη,

γ) οι υποχωρήσεις στις διαπραγματεύσεις με το πιστόλι των στρατευμάτων κατοχής στον κρόταφο δεν είναι δεσμευτικές (Πρέσβης Δούντας ορθά υπογράμμιζε: Σε όλες τις διαπραγματεύσεις οι πολιτικές υποχωρήσεις αποσύρονται και οι νέες διεξάγονται από μηδενική βάση),

δ) το Συμβούλιο Ασφαλείας με όρους αρμοδιοτήτων που ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ (άρθρο 2 Κεφάλαιο Ι) δεν έχει δικαίωμα να ορίζει την εσωτερική τάξη των κρατών-μελών και η μόνη αρμοδιότητά του είναι η αποκατάσταση της διεθνούς τάξης η οποία με δικές του αποφάσεις το 1974,1975 και 1983 όρισε ότι παραβιάστηκε.

Όπως ήδη αναφέρθηκε στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας οι μόνες αποφάσεις του ΣΑ που ισχύουν είναι αυτές του 1974, 1975 και 1983 όπου ρητά υιοθετούνται τα εξής τα οποία είναι τα μόνα που ορίζουν και οριοθετούν την διεθνή νομιμότητα στην περίπτωση της ΚΔ:

  1. Τα τετελεσμένα είναι παράνομα και πριν η Ελληνική πλευρά άρχισε να υποχωρεί το ΣΑ κάλεσε επανειλημμένα να τερματιστούν.

  2. Ρητά αναφέρεται ότι τα τετελεσμένα δεν θα αποτελέσουν προϋπόθεση «λύσης» και ότι το μόνο αναγνωρισμένο κράτος είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.

  3. Η διεθνής και ευρωπαϊκή νομιμότητα όπως εξάλλου ορίζεται ρητά στην πράξη προσχώρησης της ΚΔ στην ΕΕ ισχύει για όλη την Επικράτειά της συμπεριλαμβανομένων των παράνομα κατεχομένων εδαφών.

Τρίτον, για να σταθούμε ακόμη περισσότερο επί της ουσίας του Κυπριακού, τίθενται και τα εξής αλληλένδετα ζητήματα:

α) Η Τουρκία διατηρεί δεκάδες χιλιάδες παράνομα στρατεύματα στο έδαφος της ΚΔ.

β) Πέραν των εγκλημάτων του 1974 τα οποία έχουν καταγραφεί από εκθέσεις των αρμόδιων διεθνών θεσμών, έφερε χιλιάδες εποίκους οι οποίοι στην βάση της Συνθήκης της Γενεύης είναι έγκλημα πολέμου.

γ) Δημιούργησε στρατιωτικές βάσεις και συνεχίζει να δημιουργεί νέες.

δ) Κλιμακώνοντας τις αναθεωρητικές αξιώσεις της απαιτεί «2 κράτη» (όπως και η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα είναι συγκυριαρχία με διαφορετικά λόγια).

Νομικά, πολιτικά και στρατιωτικά η Ελλάδα όφειλε και είχε συμφέρον εδώ και δεκαετίες να λειτουργήσει με όρους νομιμότητας αλλά και εξ αντικειμένου νομιμοποιημένου πολιτικού και στρατηγικού ορθολογισμού: Για την διασφάλιση της διεθνούς τάξης και της περιφερειακής σταθερότητας να εξισορροπήσει την Τουρκία στην ΚΔ. Για παράδειγμα, είναι στρατηγικά επιβεβλημένο, πολιτικά θεμιτό και νομικά νομιμοποιημένο να αποστείλει στην Κύπρο τον ίδιο αριθμό στρατευμάτων. Να δημιουργήσει επίσης στρατιωτικές βάσεις που θα αντισταθμίζουν τις Τουρκικές και να αναγγείλει ότι απορρίπτει ως εσαεί παράνομη τυχόν προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία. Αυτός είναι ο σκοπός του περιέργως εγκαταλειμμένου Ενιαίου Αμυντικού Χώρου (ΕΑΧ) του οποίου η ολοκλήρωση όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί αποτελεί και προϋπόθεση παραγωγικών διαπραγματεύσεων.

Μόνο από θέση ισορροπίας δυνάμεων θα μπορούσαν να διεξαχθούν παραγωγικές διαπραγματεύσεις οι οποίες θα τερμάτιζαν με ειρηνικό τρόπο τα παράνομα τετελεσμένα και θα εκπλήρωναν τις πρόνοιες της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας.

Ακόμη πιο σημαντικό, μια τέτοια νόμιμη και πολιτικά και στρατηγικά ορθολογιστική προσέγγιση με το να δημιουργεί ισορροπία δυνάμεων αλλάζει συλλήβδην τους επί μισό αιώνα αρνητικούς στρατηγικούς συσχετισμούς στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας και ενισχύει την στρατηγική παρουσία της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Λογικά, εάν η Ελλάδα επιτύχει την αλλαγή των συσχετισμών που δημιουργήθηκαν το 1974, η Άγκυρα θα σπεύσει αμέσως να δεχθεί την αποκατάσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας σε όλη την Επικράτειά της και την εφαρμογή της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας.

Εάν η Τουρκία δεν το πράξει η Ελλάδα θα αυξήσει την ασφάλεια του ενός δέκατου του Ελληνισμού, θα διαθέτει στρατηγικό πλεονέκτημα στο ευρύτερο πλέγμα σχέσεων με την Τουρκία και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ειρηνικής διεξόδου. Ταυτόχρονα, εάν η Τουρκία παραμένει αναθεωρητική και αδιάλλακτη και όσο και εάν αυτό διαρκέσει, ευκαιρίας δοθείσης θα μπορούσε να επιδιωχθεί η «απαλλαγή» της Κυπριακής Δημοκρατίας από ξένες δυνάμεις και να αποκατασταθεί η νομιμότητα που προβλέπουν οι μόνες ισχύουσες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του 1974,1975 και 1983.

Η Ελληνική πολιτική όσον αφορά την Κύπρο, πάντως, δεν μπορεί παρά να είναι ενταγμένη στην ευρύτερη εθνική στρατηγική της Ελλάδας. Με κάθε λογικό και ορθολογιστικό κριτήριο, για παράδειγμα, μείζονος στρατηγικός σκοπός είναι η εκπλήρωση των προνοιών του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και τήρηση των προνοιών των Συνθηκών. Ως προς αυτό, υπογραμμίζεται το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος που δεν εφάρμοσε το μονομερές δικαίωμα που ορίζουν οι πρόνοιες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας όσον αφορά την επέκταση της Αιγιαλίτιδας ζώνης.

Η τήρηση των προνοιών των Συνθηκών σχετίζεται ευθέως με την αξιοπιστία της εθνικής στρατηγικής. Εντός του σύγχρονου ανταγωνιστικού και συχνά συγκρουσιακού διεθνούς συστήματος ασφαλή και βιώσιμα θεωρούνται εκείνα τα κράτη τα οποία διαθέτουν την αναγκαία ισχύ για την αποτροπή των απειλών κατά της Επικράτειάς τους και την εκπλήρωση των προνοιών του διεθνούς δικαίου. Μεριμνούν για βέλτιστο συνδυασμό των συντελεστών ισχύος που διαθέτουν και λαμβάνουν πολιτικά και στρατηγικά ορθολογιστικές αποφάσεις:

α) Δεν ξοδεύεται ούτε ένα ευρώ λιγότερο ή περισσότερο από ότι είναι αναγκαίο για ποιοτική και ποσοτική επάρκεια πολεμικών μέσων. Κάτι τέτοιο απαιτεί κρατικά επιτελεία, στρατηγικό σχεδιασμό, ορθή εκτίμηση των εξωτερικών απειλών κατά της Επικράτειας και ορθές αποφάσεις για την διάθεση πόρων για την εθνική άμυνα.

β) Υπάρχει μέριμνα διαρκούς απόκτησης στρατηγικής γνώσης από την πολιτική ηγεσία και την στρατιωτική ηγεσία για τα ισχύοντα στην διεθνή πολιτική (αυτό αποτελεί συνήθη πρακτική σε όλα τα κράτη τα οποία διαθέτουν εθνική στρατηγική).

γ) Εάν δεν υπάρχουν δημιουργούνται κρατικά επιτελεία -ασφαλώς κρατικών λειτουργών και όχι κομματικών στελεχών ή περιφερόμενων διεθνικών δρώντων- τα οποία διαρκώς επεξεργάζονται στρατηγικά σχέδια και διαρκώς βελτιώνουν αυτά τα σχέδια με εξελισσόμενες εναλλακτικές αποφάσεις που προκαλούν το αναγκαίο κόστος κατά όσων απειλούν την Ελληνική Επικράτεια.

δ) Υπάρχει μέριμνα για υποστηρικτική οικονομική υποδομή και για την μεγαλύτερη δυνατή αυτονομία εξοπλιστικών μέσων.

ε) Διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή πολιτική και κοινωνική ομοφωνία για ζητήματα μείζονος εθνικού συμφέροντος και καλλιεργείται υποστηρικτικό εθνικό φρόνημα στο επίπεδο της κοινωνίας.

στ) Όσον αφορά τα ιεραρχημένα εθνικά συμφέροντα υπάρχει μέριμνα από όλους για σταθερότητα στόχων και προσεγγίσεων ανεξάρτητα πολιτικών διακυμάνσεων.

ζ) Υπάρχει μέριμνα για αποτελεσματική διαχρονική και πέραν κομματικών διαιρέσεων συνεργασία πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.

η) Γίνεται σε όλους ξεκάθαρο ότι υπάρχει ετοιμότητα και αποφασιστικότητα της πολιτικής ηγεσίας και τη κοινωνίας για την προάσπιση του εθνικού συμφέροντος.

θ) Υπάρχει μέριμνα για μυστικές υπηρεσίες που διασφαλίζουν επαρκείς πληροφορίες επί ζητημάτων που αφορούν την εθνική ασφάλεια και την χάραξη επιτελικών σχεδίων.

ι) Καλλιεργούνται αξιόπιστες παραστάσεις ικανότητας, αποφασιστικότητας και απόρριψης κάθε αναθεωρητικής αξίωσης ή τετελεσμένων που δημιουργήθηκαν με βία.

κ) Εξαιρετικά σημαντικό επίσης είναι επίσης, η καλλιέργεια αξιόπιστων συμμαχικών συγκλίσεων αλλά και μέριμνα για διαρκείς συναλλαγές στην βάση των εθνικών συμφερόντων ούτως ώστε να επιτυγχάνονται ισόρροπες και συμμετρικές σχέσεις με όλα τα κράτη και κυρίως με τις μεγάλες δυνάμεις εντός συμμαχιών ή διεθνών θεσμών που συμμετέχει το κράτος.

Εν μέσω καταιγιστικών στρατηγικών εξελίξεων και ανακατατάξεων η ριζική στρατηγική επανατοποθέτηση της Ελλάδας στα Βαλκάνια, στο Αιγαίο και στην Κύπρο είναι ολοφάνερα κάτι περισσότερο από αναγκαία. Η κοινωνία και οι πολιτικές εξουσίες έχουν τον λόγο και το δικαστήριο των εθνών είναι η ιστορία.

Ιεραρχία εθνικών συμφερόντων - Δέσμες εθνικών σκοπών και ιεράρχησή τους

Στηρίζεται στην αγγλοσαξονική πρακτική ανάλυσης και εκτίμησης των πραγμάτων και λίγο πολύ ισχύει για όλα τα κράτη ανάλογα με τις περιστάσεις και τις γεωπολιτικές συγκυρίες. Το περιεχόμενο συμπληρώνεται ανάλογα και αντίστοιχα με τις προϋποθέσεις κάθε κράτους.)

.
.
.

Έσχατες αξιωματικές θέσεις όταν χαράσσεται η στρατηγική ενός οποιουδήποτε κράτους

  • Κάθε κράτος θεωρεί απαραβίαστη την εθνική του κυριαρχία. Δεν εκχωρείται κυριαρχία παρά μόνο μετά από ένα αποτυχημένο επιθετικό πόλεμο

  • Κάθε πολίτης κάθε κράτους υποχρεωμένος (ηθικά και νομικά) να επιδείξει αυτοθυσία αν κινδυνεύσει η κρατική κυριαρχία.

  • Μόνο εθνοκράτη ανθρωπολογικά ζωντανά,δυναμικά και στρατηγικά προσανατολισμένα μπορούν να έχουν εθνικούς σκοπούς και έσχατα εθνικά συμφέροντα και να συγκροτούν στρατηγικές εκπλήρωσης αυτών των σκοπών. Για να το επιτύχουν πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις συσπείρωσης των πολιτών γύρω από τα εθνικά συμφέροντα.

  • Όποια κράτηστερούνται αυτών και άλλων συναφών προϋποθέσεων παραπαίουν ή και αποθνήσκουν. Υπέρτατο και έσχατο εθνικό συμφέρον όλων των εθνοκρατών είναι η εθνική επιβίωση μέσα σε ένα ως εκ της φύσεώς του άκρως ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα.

  • Εάν τα μέλη μιας κοινωνίας αντί πίστης, νομιμοφροσύνης και φιλοπατρίας αλληθωρίζουν εσχατολογικά προσβλέποντας προς ανύπαρκτους και ανέφικτους παγκόσμιους πολιτικούς τόπους, Η πολιτεία δύσκολα επιβιώνει και είναι διαρκώς ευάλωτη σε έξωθεν διαβρώσεις και επιβουλές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου