Σάββατο 30 Απριλίου 2022

Το Ουκρανικό και η… εξαγωγή -ατελώς- του κυπριακού μοντέλου

Κώστας Βενιζέλος   

Η εισβολή στην Ουκρανία συνεχίζεται και όσο ο πόλεμος διαρκεί, η καταστροφή και ο θάνατος κυριαρχούν. Όσο ο πόλεμος, λοιπόν, συνεχίζεται τόσο απομακρύνεται η ειρήνη. Οι προσπάθειες για να ξεκινήσει διαπραγμάτευση προσκρούουν στο γεγονός ότι οι σχεδιασμοί του επιτιθέμενου δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Είναι προφανές πως όσο οι ρωσικές δυνάμεις προωθούνται εντός του εδάφους της Ουκρανίας τόσο εδραιώνονται οι θέσεις της Μόσχας. Δημιουργεί τετελεσμένα θέλοντας να αποτελέσουν μέρος μιας μελλοντικής διαπραγμάτευσης. Το θέμα, όταν και όποτε ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, είναι τι θα συζητήσουν; 

Εάν ισχύσει αυτό που λένε στο Κίεβο με τη στήριξη του λεγόμενου δυτικού κόσμου, τότε το βασικό θέμα της διαπραγμάτευσης θα είναι η αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων εισβολής, ο σεβασμός της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας αυτής. Και στη βάση αυτή να συζητηθούν τα θέματα της ασφάλειας, που αφορούν και τις δυο χώρες ενόψει του γεγονότος ότι η Μόσχα αντιτίθεται στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ζητώντας μια ουδέτερη και αποστρατιωτικοποιημένη χώρα. Πέραν των πιο πάνω, στην ατζέντα θα βρεθούν προφανώς και τα θέματα των ρωσόφωνων αλλά και της Κριμαίας, που έχει προσαρτήσει η Ρωσία. Αυτό είναι το πρώτο σενάριο, μοντέλο, το οποίο είναι πιο κοντά σε αυτό που αναφέρεται ως διεθνές δίκαιο.

Το δεύτερο μοντέλο, είναι η λογική της στήριξης του «δικαίου», που παρήγαγε η στρατιωτική ισχύς. Η συζήτηση, δηλαδή, επί των αποτελεσμάτων της εισβολής και της κατοχής εδαφών. Σε αυτό μπορούν να… δανειστούν το μοντέλο από την Κύπρο. Δεν πρόκειται για διεθνή πρακτική, αλλά για μια sui generis κατάσταση, όπου δοκιμάζονται πειραματικά μοντέλα επίλυσης διαφορών και συνταγματικών ρυθμίσεων. Η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, επικαλέστηκε την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων μετά το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β, που έγινε μετά από συνεννόηση με Άγκυρα και Ουάσινγκτον. Εάν, λοιπόν, ακολουθηθεί το κυπριακό παράδειγμα, τότε προφανώς μπορούν να περπατήσουν αυτό το μονοπάτι με τις γνωστές διαδρομές. Τι θα συζητηθεί; Μια διζωνική ομοσπονδία, όπου μια ζώνη θα ελέγχει το Κίεβο και μία δεύτερη υπό των ρωσόφωνων, που θα ελέγχεται από τη Μόσχα. Παράλληλα, με βάση αυτό το μοντέλο θα εισαχθεί ένα διεθνές σύστημα εγγυήσεων, στο οποίο θα συμμετάσχει μια ομάδα κρατών, μεταξύ των οποίων και η επιτιθέμενη, εισβάλλουσα χώρα, η Ρωσία. Η χώρα, δηλαδή, που εισέβαλε και κατέλαβε ξένα εδάφη, θα εγγυάται και την ανεξαρτησία και την κυριαρχία. Όπως είναι γνωστό, το Κίεβο ζητά και τη συμμετοχή της κατοχικής Τουρκίας, η οποία και δέχεται να αναλάβει, με άλλους, να διασφαλίσει την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Μέχρι, βέβαια, να ανακαλύψει με βάση το εγχειρίδιο του Νταβούτογλου, κάποιους τουρκόφωνους, τουρκογενείς και να παρέμβει για να τους «σώσει». Ιδιαίτερα εάν θα σταθμεύουν και στρατεύματά της στη χώρα αυτή. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Ο ρόλος, δηλαδή, της κατοχικής Τουρκίας την επόμενη ημέρα του πολέμου.

Σε ό,τι αφορά την κυπριακή εμπειρία, η λεγόμενη διεθνής κοινότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία έχουν διαμορφώσει κατά καιρούς πολλές ιδέες, προτάσεις, ανάλωσαν χρόνο, κόπο και χρήμα, για να φτιάξουν ένα «νέο μοντέλο», που θα είναι εξαρτημένο και με πολλές στρεβλώσεις. Μη λειτουργικό, με δημοκρατικά ελλείμματα και έντονα διαχωριστικά στοιχεία, που θα αναπαράγουν τον εθνικισμό και τις συγκρούσεις. Υπενθυμίζεται πως όταν θεώρησαν ότι μπορούσαν «να ευθυγραμμιστούν τα άστρα», τετραγώνισαν τον κύκλο και εκπόνησαν το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν. Ένα σχέδιο που ικανοποιούσε την Τουρκία, τη Βρετανία, όχι όμως τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Ούτε την Ελλάδα συνέφερε. Αλλά τότε, η αθηναϊκή ελίτ έσπευσε να χαιρετίσει και να στηρίξει πριν το διαβάσουν, γιατί πίστευαν πως θα απαλλάσσονταν από τον «πονοκέφαλο» αυτό, το Κυπριακό και την Κύπρο. 

Το σχέδιο υπάρχει, σκονισμένο στα συρτάρια τους και μπορούν να το δανειστούν για να εφαρμοστεί στην περίπτωση της Ουκρανίας. Μπορούν, μάλιστα, να δανειστούν και τον Λόρδο Χάνεϊ και τον Άλβαρο ντε Σότο! Μπορεί οι Ουκρανοί να πέσουν στην παγίδα και να δεχθούν το κυπριακό παράδειγμα; Δεν πρόκειται να τους αφήσουν οι δυτικοί εταίροι τους. Γιατί δεν θέλουν προφανώς να ελέγχει την Ουκρανία η Ρωσία. Θέλουν να την ελέγχουν αυτοί, χωρίς τους Ρώσους. Ούτε και θα μπουν στη λογική των ΜΟΕ γιατί δεν έχουν στόχο να ροκανίσουν το χρόνο και να προσφέρουν στους Ρώσους πεδίο νομιμοποίησης των τετελεσμένων που επιβάλλουν. Τα ΜΟΕ και το κυπριακό μοντέλο είναι μόνο, φαίνεται, για το πειραματόζωο της ανατολικής Μεσογείου.

Το κυπριακό παράδειγμα είναι μόνο για την Κύπρο. Δοκιμασμένες συνταγές ικανοποίησης των τουρκικών επιδιώξεων, που δεν δανείζεται σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Αλλά εάν το χρειαστούν μπορούμε να το εξαγάγουμε! Ατελώς και χωρίς επιστροφή. 

ΠΗΓΗ philenews

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου