Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

Η μεγάλη εικόνα και οι αθέατες πτυχές των διμερών και πολυμερών σχέσεων στα social media

Η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που κλιμακώνεται από τις προκλητικές δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν δεν μένει ασχολίαστη από τους χρήστες του ελληνικού διαδικτύου. Τα social media αξιολογούν τις διπλωματικές ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης και τις τουρκικές προκλήσεις, συνδυάζοντάς τες σε κάποιες περιπτώσεις και με την ουκρανική κρίση.

Το query «Ελληνοτουρκικά» κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο, σύμφωνα με το web-sociallistening-analyticstool PaloPro της PaloServices 54.746 συνολικές αναφορές κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου 23 Μαΐου–2 Ιουνίου 2022.

Το υπό εξέταση query περιλάμβανε τα query «Κυριάκος Μητσοτάκης» και «Ταγίπ Ερντογάν» καθώς και τα tags «Αιγαίο», «Θράκη» και «Ουκρανία». Οι αναφορές στο Facebook εμφανίζουν πολύ μικρό αριθμό επειδή οι λογαριασμοί των χρηστών είναι κλειδωμένοι.

Tα ποσοτικά δεδομένα του PaloPro εμφανίζουν κυριαρχία των news, ωστόσο τις τάσεις του ελληνικού διαδικτύου διαμορφώνει για το υπό εξέταση query, το Twitter, που αποτελεί και το δυναμικό μέσο σχολιασμού των χρηστών.

Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

Ταυτόχρονα, στα συναισθήματα των αναφορών παρουσιάζουν πλειοψηφία τα αρνητικά, ακολουθούν τα θετικά και τέλος τα ουδέτερα. Η ανάλυση των δεδομένων του PaloPro έγινε με αναλογικό δείγμα που βασίστηκε στις αναπαραγωγές άρθρων, retweets, impact αναφορών, influencers και referrers. H ανάλυση σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί δημοσκόπηση και εκφράζει μόνο τις τάσεις της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης.

Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

Η παρούσα ανάλυση των ποσοτικών και κυρίως των ποιοτικών δεδομένων (περιεχομένου) αποτελεί ένα δείγμα των δυνατοτήτων του προηγμένου εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης  PaloPro. Οι συγγραφείς της ανάλυσης δεν εκφέρουν προσωπικές απόψεις, μόνο αναλύουν και ερμηνεύουν δεδομένα.

Θεματολογία

Η θεματολογία για το υπό εξέταση query επικεντρώθηκε, στην χρονική περίοδο 23 Μαΐου-2 Ιουνίου 2022, σύμφωνα με τα MainTopics του PaloPro, στις ακόλουθες αναφορές:

Ελληνοτουρκικά: Το παιχνίδι στα social media – Η απόδοση των πρακτικών

1. Στην επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και στις διπλωματικές κινήσεις του, επικεντρωμένες στις αναφορές του για την Τουρκία.
2. Στα αρνητικά σχόλια του Ταγίπ Ερντογάν για τον Έλληνα πρωθυπουργό και τις προκλητικές του δηλώσεις για αμφισβήτηση της ελληνικής εδαφικής κυριαρχίας.

3. Στην ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο και στη συμφωνία για την απόκτηση αμερικανικών F-35.

4. Στην ανακοίνωση του State Department να επιλύσουν Ελλάδα και Τουρκία τις διαφορές τους διά της διπλωματικής οδού.

5. Στην αποστολή πολεμικού υλικού από την Ελλάδα στην Ουκρανία.

6. Στις αναφορές του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή για τα ελληνοτουρκικά.

Κατηγοριοποίηση

Οι αντιδράσεις των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου στην υπό εξέταση χρονική περίοδο, εμφανίζονται να κατηγοριοποιούνται βάσει των κατά προσέγγισης ποσοστών:

• 40% επικρίνει τον Μητσοτάκη ότι τα δίνει όλα στις ΗΠΑ χωρίς να διασφαλίσει τα εθνικά συμφέροντα.

• 60% πιστεύει ότι οι ΗΠΑ με αφορμή τον πόλεμο της Ουκρανίας χρησιμοποιούν την κυβέρνηση της Αθήνας εναντίον της Ρωσίας.

• 40% θεωρεί ότι η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ ήταν επιτυχημένη με αποκορύφωμα τη συμφωνία για την απόκτηση των αμερικανικών μαχητικών F-35.

• 40% εκτιμά ότι η ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο ήταν προσαρμοσμένη στις επιθυμίες των Αμερικανών γερουσιαστών.

• 60% θεωρούν ότι η Τουρκία με την κλιμάκωση της έντασης στήνει «θερμό» επεισόδιο Αιγαίο.

• <30% εκτιμά ότι ο Ερντογάν θα προκαλέσει εκ νέου μεταναστευτική κρίση στον Έβρο, στο πλαίσιο ενός υβριδικού πολέμου εναντίον της Ελλάδας.

• 50% πιστεύει ότι ο Μητσοτάκης επιχειρεί να διεθνοποιήσει την τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο με την επίδειξη του χάρτη της «Γαλάζιας Παρτίδας».

• 50% θεωρεί ότι ο Ερντογάν έχει πράγματι ανησυχήσει από την αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ.

• 40% πιστεύει ότι οι κεμαλικοί εάν αναλάβουν την εξουσία θα είναι εξίσου επικίνδυνοι σαν τον Ερντογάν και ίσως περισσότερο.

• 40% εκτιμά ότι η απόκτηση των αμερικανικών μαχητικών F-35 θα δώσει συγκριτικό πλεονέκτημα στην Ελλάδα έναντι της Τουρκίας.

• 20% πιστεύει ότι τα αμερικανικά μαχητικά F-35 παρουσιάζουν προβλήματα και έχουν μεγάλο επιχειρησιακό κόστος.

• <20% θεωρούν ότι αποστολή τεθωρακισμένων BMP-1 στην Ουκρανία εξασθενεί τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.

• 40% πιστεύει ότι η αντικατάσταση των τεθωρακισμένων BMP-1 με τα γερμανικά Marder 1A3 ωφελεί τις ένοπλες δυνάμεις.

• 50% εμφανίζεται δυσαρεστημένο από το γεγονός ότι ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν αποκάλυψε ότι η Ελλάδα θα στείλει πολεμικό υλικό στην Ουκρανία προκαταλαμβάνοντας την κυβέρνηση της Αθήνας.

• 60% εκτιμά ότι οι δηλώσεις στήριξης των ΗΠΑ, ΕΕ και του Μακρόν για την ελληνική εδαφική ακεραιότητα εξυπηρετούν επικοινωνιακά την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

• >60% πιστεύει ότι σε μια ελληνοτουρκική διένεξη η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει μόνη την Τουρκία και δεν θα έχει βοήθεια από κανένα συμμαχικό της κράτος.

• 50% εκτιμά ότι ο Μητσοτάκης παρουσιάζει έλλειμμα στην προάσπιση των εθνικών συμφερόντων.

• 50% πιστεύει ότι η ομιλία του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, με τις αναφορές του στα εθνικά θέματα αδειάζει τη διπλωματία Μητσοτάκη.

 

Ανάλυση περιεχομένου

Η ανάλυση περιεχομένου (ποιοτικά δεδομένα) των αναφορών του query «Ελληνοτουρκικά» εξάγει τα ακόλουθα συμπεράσματα:

Ένας μεγάλος αριθμών χρηστών του Twitter που σχολιάζουν την ελληνική διπλωματία εμφανίζεται να μην εμπιστεύεται τον Κυριάκο Μητσοτάκη στον χειρισμό των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Τα θετικά συναισθήματα του query «Μητσοτάκης» που έχουν μικρό προβάδισμα σε σύγκριση με τα αρνητικά, προκύπτουν εξαιτίας news, που αναπαράγονται, κυρίως από τις mainstream φιλοκυβερνητικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Παρουσιάζουν με ιδιαίτερα θετικό πρόσημο, τις δηλώσεις και κινήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού. Παρατηρείται η έλλειψη σχολίων και παρατίθεται μόνο η είδηση.

Επισημαίνεται, η σχεδόν μηδαμινή παρουσία ακροδεξιών αμφισβητούμενης αξιοπιστίας ιστοσελίδων, κυρίως τοπικών και περιφερειακών, σε σύγκριση με προηγούμενες περιόδους.

Οι φιλορώσοι… πλήττουν το προφίλ του Μητστοάκη

Ένας αριθμός των αρνητικών συναισθημάτων για το query «Μητσοτάκης» προέρχεται και από την αντιρωσική του στάση στον πόλεμο της Ουκρανίας. Η αποστολή πολεμικού υλικού στην Ουκρανία ερμηνεύεται από χρήστες του Twitter σαν λάθος κίνηση που εξυπηρετεί τα αμερικάνικα συμφέροντα και όχι τα ελληνικά.

Ένα αριθμός των αρνητικών συναισθημάτων για το query «Μητσοτάκης» θεωρείται αντίδραση στην κυβερνητική ενημέρωση για τα ελληνοτουρκικά, που παίρνει τη μορφή προπαγάνδας. Η ενημέρωση προωθείται από mainstream φιλοκυβερνητικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, που προκαλούν  αρνητική αντίδραση σε ένα σημαντικό αριθμό χρηστών social media.

Αφιλτράριστη τουρκική προπαγάνδα

Παρατηρείται για ακόμα μια φορά ότι η πλειοψηφία των ελληνικών ιστοσελίδων προωθεί αφιλτράριστη την τουρκική προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας.

Εντοπίζεται στο Twitter μια διαμάχη μεταξύ οπαδών της κυβέρνησης Μητσοτάκη και του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι αδυνατούν να καλύψουν το πραγματικό πρόβλημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Τα ποσταρίσματά τους γίνονται με κομματικά κριτήρια.

Οι αναλύσεις, στρατηγών, αμυντικών αναλυτών, για τα ελληνοτουρκικά και τους αμυντικούς εξοπλισμούς, υιοθετούνται από ένα πολύ μικρό αριθμό χρηστών του διαδικτύου. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ανάλογα με τα κομματικά κριτήρια.

Τα ελληνοτουρκικά εντάσσονται και στο πλαίσιο της ουκρανικής κρίσης, καθώς ένας αριθμός χρηστών του Twitter συγκρίνει τις διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας στο επίμαχο θέμα (αποστολή ελληνικού πολεμικού υλικού). Ωστόσο, οι χρήστες δεν έχουν σαφή εικόνα για το τι ακριβώς επιδιώκει η Τουρκία, εξαιτίας του ότι από τη μια πλευρά έχει πουλήσει drones στην Ουκρανία και από την άλλη στηρίζει τη Ρωσία.

Συναισθηματική… ανάλυση: Influencers και μηχανισμοί

Tο σύνολο των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου δεν έχει τις διπλωματικές γνώσεις για να ερμηνεύσει και να αποδικωποιήσει τις αναφορές από τις ελληνικές διπλωματικές πηγές και τις επίσημες ανακοινώσεις για τα ελληνοτουρκικά.

Η πλειοψηφία των influencers των social media δεν έχει διπλωματικές γνώσεις, εν τούτοις επηρεάζει δυναμικά τη γνώμη των χρηστών του Twitter για τα ελληνοτουρκικά, προκαλώντας εντάσεις και εκρήξεις συναισθηματικού τύπου.

Η προσεκτική ανάλυση μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι «κεντρικοί χειρισμοί» των μηχανισμών ενημέρωσης μπορεί να διαμορφώνουν την γενική εικόνα αλλά αδυνατούν να ελέγξουν σε επίπεδο τοπικό ή περιφερειακό την συμπεριφορά των «ψαγμένων χρηστών». Δεν σημαίνει , δηλαδή, ότι αν κάτι δεν γίνεται κεντρικό θέμα δεν απασχολεί την κοινή γνώμη!  Αυτό το εντοπίζουμε σε αναλύσεις που κάνουμε με το εργαλείο του PaloPro σε επίπεδο πιο περιορισμένων γεωγραφικών ενοτήτων όπου γίνεται. Όμως, μεγάλη χρήση και πρόσβαση σε πολύ μεγάλο βαθμό στα social media καταγράφεται  μέσω της χρήσης του κινητού τηλεφώνου.

Εκτός κάδρου η Θράκη

Ο μικρός αριθμός αναφορών για τη Θράκη στα κανάλια του ελληνικού διαδικτύου δείχνει ότι παραμένει εκτός του μεγάλου κάδρου των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που επικεντρώνονται στις τουρκικές προκλήσεις για το Αιγαίο αλλά έδωσε δύο ειδήσεις που δημιούργησαν «ωστικό κύμα» στον χώρο των social media κυρίως γιατί προήλθαν από τον τοπικό τύπο της περιοχής (τουρκόφωνο-ελληνόφωνο)

Πρωτογενώς προέκυψαν αναφορές από είδηση που αφορούσε στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ στις οποίες καταγγέλλεται αλλοίωση του αποτελέσματος για να εκλεγεί ο Οζγκιούρ Φερχάτ. Η είδηση δημιούργησε δευτερογενείς αντιδράσεις και σειρά αναδημοσιεύσεων ενώ παρατηρήθηκε κι έντονη διαδραστική σχέση των χρηστών κυρίως σε τοπικό επίπεδο.

Ένα σημαντικό ποιοτικό δεδομένο είναι η ύπαρξη πολλών fake accounts και bots, που επιδιώκουν να ασκήσουν προπαγάνδα και να επηρεάσουν τους χρήστες.

ΠΗΓΗ crisismonitor