Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2022

5 Οκτωβρίου 1912. Ο πόλεμος στα Βαλκάνια

Tο οργανωμένο στη Μακεδονία κίνημα των Νεότουρκων ξέσπασε, στα 1908.

Οι Βούλγαροι ήταν οι πρώτοι που επωφελήθηκαν. Ο ηγεμόνας Φερδινάνδος ανακηρύχθηκε βασιλιάς ανεξάρτητου βασιλείου. Θα είναι βασιλιάς και στους Βαλκανικούς πολέμους και στον Α’ Παγκόσμιο.
Η Αυστροουγγαρία προσάρτησε την Βοσνία Ερζεγοβίνη και πίεζε τη Σερβία.
Οι Νεότουρκοι διακήρυσσαν ισοπολιτεία. Βούλγαροι και Έλληνες κατάθεσαν τα όπλα. Ο Μακεδονικός αγώνας τελείωσε (βλ. 7.7.1907). Το πρόγραμμα εκτουρκισμού των μαζών μπήκε σε εφαρμογή. Το αντάρτικο δεν ήταν πια λύση ούτε για τους Έλληνες ούτε για τους Βούλγαρους.

Το 1911, η Τουρκία νικήθηκε στον πόλεμο με την Ιταλία. Έλληνες, Βούλγαροι και Σέρβοι ενίσχυσαν τους στρατούς τους καθώς διαπίστωσαν πως η Τουρκία δεν ήταν πια αξιόμαχη. Τον Μάρτιο του 1912, Σερβία και Βουλγαρία συμμάχησαν και συμφώνησαν: Η Σερβία θα πάει ως την Αδριατική, η Βουλγαρία θα πάει ως τη Ροδόπη και τον Στρυμόνα. Η Μακεδονία στη μέση, μισή μισή, και οι Βούλγαροι έβλεπαν κιόλας Θεσσαλονίκη.

Έλληνες και Βούλγαροι συνέκλιναν σε μια συνεργασία για την απελευθέρωση των εδαφών που κατείχαν οι Τούρκοι. Δεν τα βρήκαν στο εδαφικό. Με πρόταση του Ελευθέριου Βενιζέλου, συμφώνησαν να κρατήσει κάθε χώρα, όποια περιοχή καταλάβει. Οι Βούλγαροι θυμούνταν την ελληνική ήττα του 1897 και δέχθηκαν, θεωρώντας ήδη δική τους τη Θεσσαλονίκη. Οι ελιγμοί του Ελευθερίου Βενιζέλου θα τους έβγαζαν από τις ψευδαισθήσεις. Στις 22 Σεπτεμβρίου 1912, υπογράφτηκε μυστική συμφωνία της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. Προέβλεπε βουλγαρική συμμετοχή στον πόλεμο με 300.000 άνδρες και ελληνική με 120.000 άνδρες και στόλο.

Η Τουρκία μετέφερε μουσουλμάνους στη Μακεδονία, ως πρώτο βήμα εκτουρκισμού. Συμμορίτες Τούρκοι δολοφόνησαν τον μητροπολίτη Γρεβενών. Το πατριαρχείο κήρυξε την εκκλησία σε διωγμό.
Η Βουλγαρία διαμαρτυρήθηκε.
Η Σερβία ζήτησε πλήρη ανεξαρτησία.
Το Μαυροβούνιο επαναστάτησε και, στις 25 Σεπτεμβρίου, ξεκίνησε τον πόλεμο με την Τουρκία.
Στις 30, Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία και Μαυροβούνιο, με κοινό τελεσίγραφο, απαίτησαν από την Οθωμανική αυτοκρατορία διοικητική αυτονομία των ευρωπαϊκών της κτήσεων και χάραξη συνόρων με βάση την εθνολογική διαμόρφωση των πληθυσμών.

Το τελεσίγραφο απορρίφθηκε. Στις 4 Οκτωβρίου, η Τουρκία κήρυξε τον πόλεμο στη Βουλγαρία. Την επομένη, 5 Οκτωβρίου 1912, η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο στην Τουρκία. Ήταν ο Α’ Βαλκανικός πόλεμος που έμελλε να τελειώσει μετά από λίγους μήνες με τη νικημένη Τουρκία να περιορίζεται στην Ανατολική Θράκη.

history

ΠΗΓΗ lastpoint

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου