Σάββατο 18 Μαΐου 2024

Τα σενάρια της επόμενης μέρας στη Γάζα


Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Η συνεχιζόμενη επίθεση του Ισραήλ κατά της Χαμάς στη Γάζα έχει μέχρι στιγμής αψηφήσει τις διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ και της περιοχής να τερματιστεί η σύγκρουση μέσω εκεχειρίας, που θα συνοδεύεται από την απελευθέρωση των εναπομεινάντων Ισραηλινών ομήρων από τη Χαμάς.

Ως μέρος των προσπαθειών τους για αποκλιμάκωση του πολέμου, Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν, στις αρχές Μαΐου, ότι βρίσκονται σε ενεργές συζητήσεις με σημαντικούς Αραβες εταίρους, για να περιγράψουν ένα σχέδιο διακυβέρνησης και ασφάλειας της Γάζας μετά το τέλος των μαχόμενων επιχειρήσεων του Ισραήλ.

Οι ηγέτες των ΗΠΑ και των Αράβων σκοπεύουν να εφαρμοστούν οι προτάσεις τους εάν το Ισραήλ προχωρήσει στην επίθεση στο εναπομείναν προπύργιο της Χαμάς, στην πόλη Ράφα, στη Νότια Γάζα. Οι αναφορές δείχνουν ότι οι συζητήσεις για τη μεταπολεμική διακυβέρνηση και την ασφάλεια στη Γάζα ενισχύονται, καθώς η αρχική αραβική αντίθεση στη συμμετοχή σε μια διεθνή ή περιφερειακή μεταπολεμική δύναμη ασφαλείας στη Γάζα έχει προφανώς αμβλύνει. Διπλωμάτες από χώρες-εταίρους των ΗΠΑ, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία και πολλά κράτη του Κόλπου, υποδεικνύουν ότι η έγκαιρη επιφυλακτικότητα σχετικά με την κατηγορία ότι μπήκαν στη Γάζα με την πλάτη των Ισραηλινών αρμάτων μάχης έχει μειωθεί υπέρ της επίδειξης δέσμευσης στην ειρηνευτική διαδικασία και βοηθώντας τους πάσχοντες Παλαιστινίους στη Γάζα.

Σύμφωνα με ποικίλες μαρτυρίες, αρκετά αραβικά έθνη -όλοι οι εταίροι ασφαλείας και οι πολιτικοί εταίροι των Ηνωμένων Πολιτειών- έχουν αρχίσει να υιοθετούν ή να ανταποκρίνονται θετικά σε προτάσεις για μια πολυεθνική ειρηνευτική δύναμη για τη Γάζα, και πιθανώς και τη Δυτική Οχθη.

Καθώς εξελίσσεται ο μεταπολεμικός σχεδιασμός, ανακύπτουν βασικά ερωτήματα, όπως ποια αραβικά κράτη θα μπορούσαν να είναι πρόθυμα να συνεισφέρουν σε μια δύναμη ασφαλείας στη Γάζα και τους όρους υπό τους οποίους θα μπορούσε να υπηρετήσει αυτή η δύναμη. Σε ένα σεμινάριο στην Ουάσιγκτον, στις 8 Μαΐου, ο αναπληρωτής βοηθός υπουργός Αμυνας (DASD) για τη Μέση Ανατολή, Νταν Σαπίρο, επιβεβαίωσε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι βρίσκονται «σε συζητήσεις με Αραβες εταίρους» για μια προσωρινή αποστολή ασφαλείας στη Γάζα, η οποία ανέφερε ότι θα «γεφυρώσει το χάσμα» έως ότου η Παλαιστινιακή Αρχή είναι έτοιμη να αναλάβει την εξουσία εκεί.

Η συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας στη μεταπολεμική Γάζα προφανώς θα εξαρτηθεί από μια ευρύτερη συμφωνία που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να σχεδιάσουν, με την οποία η Σαουδική Αραβία θα εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επεκτείνουν τις πρόσθετες εγγυήσεις ασφαλείας του Βασιλείου. Ωστόσο, αυτό το σύμφωνο εξαρτάται επίσης από τους ίδιους όρους που έχουν θέσει το Βασίλειο και άλλοι Αραβες ηγέτες για τη συμμετοχή σε μια μεταπολεμική δύναμη ασφαλείας της Γάζας (ότι έχει δημιουργηθεί μια σαφής πορεία προς ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος). Η κίνηση των Αράβων ηγετών προς την αποδοχή μιας δέσμευσης για την ασφάλεια στη Γάζα φαίνεται να αντικατοπτρίζει τη συμφωνία τους με αξιωματούχους των ΗΠΑ ότι στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπ. Νετανιάχου, θα πρέπει να παρουσιαστεί μια εναλλακτική λύση για να αποφευχθεί η επ’ αόριστον παραμονή των Ισραηλινών στρατευμάτων στη Λωρίδα της Γάζας.

Το Ισραήλ συμφωνεί με τους ηγέτες των ΗΠΑ και των Αράβων ότι δεν πρέπει να ανακαταλάβει τη Γάζα. Ωστόσο, ο Νετανιάχου επιμένει ότι το Ισραήλ θα πρέπει να διατηρήσει επ’ αόριστον το δικαίωμα να διεξάγει επιδρομές ή άλλες εισβολές στη Γάζα, ως απάντηση σε εντοπισμένες απειλές για την ασφάλειά του.

Ωστόσο, πολλά άλλα ερωτήματα, ιδιαίτερα σχετικά με την ισραηλινή πολιτική, θα θολώσουν κάθε προσπάθεια για τη σύναψη έγκαιρης συμφωνίας για την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση στη Γάζα. Ολες οι μεταπολεμικές προτάσεις που αντάλλαξαν Αμερικανοί και Αραβες αξιωματούχοι οραματίζονται η Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει την ευθύνη ασφάλειας και διακυβέρνησης για τη Γάζα, μετά από μια ενδιάμεση περίοδο απροσδιόριστης διάρκειας. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο δεξιός κυβερνητικός συνασπισμός απέκλεισαν την επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής για να κυβερνήσει στη Γάζα.

Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν αναγνωρίσει ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είναι γεμάτη από διαφθορά και εν μέρει επειδή δεν έχει διεξαγάγει εκλογές για την ηγετική θέση του προέδρου από το 2005, δεν έχει νομιμότητα. Επιπλέον, παρόλο που η στρατιωτική ικανότητα της Χαμάς στη Γάζα έχει μειωθεί, η δέσμευσή της στον ένοπλο αγώνα κατά του Ισραήλ παραμένει δημοφιλής, όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και μεταξύ των Παλαιστινίων της Δυτικής Οχθης, αν και υπήρξε μικρή κίνηση στις συνομιλίες για την ενοποίηση της Χαμάς με τον πυρήνα της Παλαιστινιακής Αρχής, τη Φατάχ.

Ενα άλλο ανεπίλυτο ζήτημα είναι οι όροι της εντολής βάσει της οποίας μπορεί να λειτουργήσει μια προσωρινή αρχή ασφαλείας και διακυβέρνησης για τη Γάζα. Ορισμένοι Αραβες διπλωμάτες είπαν στους δημοσιογράφους ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική δύναμη στη Γάζα θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και να αναπτυχθεί για μια καθορισμένη ενδιάμεση περίοδο, που θα έδινε στην Παλαιστινιακή Αρχή χρόνο να αναπτύξει τις δικές της «ικανές» δυνάμεις ασφαλείας.

Ωστόσο, η ισραηλινή κριτική για τις θέσεις πολλών οργάνων του ΟΗΕ σχετικά με την ισραηλινή πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της επίθεσης στη Γάζα, μπορεί να περιπλέξει τις προσπάθειες των ΗΠΑ ή άλλων να δημιουργήσουν μια επίσημη εντολή του ΟΗΕ για μεταπολεμική διακυβέρνηση και ασφάλεια στη Γάζα.

ΠΗΓΗ https://eleftherostypos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου