Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022

Οθωμανικές γελοιογραφίες: Ο αχόρταγος Έλληνας βασιλιάς, ο επιβλητικός Κεμάλ, ο ευγενής τουρκικός λαός

Άγνωστες για πολλούς αλλά πολύ σημαντικές ιστορικά είναι οι αναφορές των οθωμανικών γελοιογραφικών περιοδικών την περίοδο 1920-1922, καθώς επικεντρώνονται στη Μικρασιατική Εκστρατεία.

Οι γελοιογράφοι παρουσιάζουν τον βασιλιά Κωνσταντίνο ως δύσμορφο, αχόρταγο και ανίκανο, μεταξύ άλλων, και επιχειρούν να ανυψώσουν τον τουρκικό λαό σε θεμέλιο του νέου κράτους που γεννάται από τον Μουσταφά Κεμάλ.

Αυτό το υλικό μελέτησε και παρουσίασε σήμερα κατά τη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού και του Δήμου Καλαμαριάς, ο ιστορικός και υποψήφιος διδάκτωρ Λαογραφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωακείμ Καρεπίδης.

Ο ιστορικός και υποψήφιος διδάκτωρ Λαογραφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωακείμ Καρεπίδης

Το συνέδριο που ξεκίνησε την Πέμπτη ολοκληρώνεται αύριο. Φιλοξενείται σε δύο θέατρα της προσφυγομάνας Καλαμαριάς, στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» και στο Δημοτικό Θέατρο «Οδού Χηλής». Τίτλος: «Η επόμενη μέρα μετά την Καταστροφή».

Συνδιοργανωτές είναι το υπουργείο Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας-Θράκης), το Μουσείο Φωτογραφίας «Χρήστος Καλεμκερής» και η Έδρα Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ.

Μόνο μία γελοιογραφία του Βενιζέλου

Όπως ανέφερε στο pontosnews.gr ο Ιωακείμ Καρεπίδης, μελέτησε δύο από τα πέντε σατιρικά περιοδικά εκείνης της εποχής, τα πιο σημαντικά, με τις περισσότερες εκδόσεις. Η περίοδος που κάλυψε ήταν μετά από τη Συνθήκη των Σεβρών και πριν από τη Συνθήκη της Λοζάνης.

«Μην ανησυχείς Γιώργο, είμαι πίσω σου» γράφει η λεζάντα της γελοιογραφίας (πηγή: yenidenergenekon.com)

«Σε όλη αυτήν την περίοδο μόνο μία γελοιογραφία περιλάμβανε τον Ελευθέριο Βενιζέλο και όλες οι υπόλοιπες τον βασιλιά Κωνσταντίνο. Επίσης, στις γελοιογραφίες γίνεται ευρεία χρήση του ονόματος “Τούρκος”, προκειμένου να σηματοδοτηθεί η αλλαγή από την αυτοκρατορία στο σύγχρονο κράτος. Σε αυτές ο Καραγκιόζης εκπροσωπεί το λαό, τον φτωχό, τον ταπεινό, όπως και σε εμάς. Ωστόσο, σε διαλόγους ο Κεμάλ τον αποκαλεί ‘’τσελεμπή’’, δηλαδή ευγενή. Θέλει να δώσει αξία στο λαό και να ανατάξει το πατριωτικό του αίσθημα. Δεν είναι ο λαουτζίκος. Είναι το θεμέλιο που θα δώσει αξία στη νέα Τουρκία. Εμείς ονομάσαμε τις περιοχές Νέα Σμύρνη, Νέα Ιωνία και τα λοιπά, όμως δεν βλέπουμε πουθενά στην Τουρκία, για παράδειγμα, Νέα Σελανίκ. Ήθελαν να σβήσουν το παρελθόν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να δώσουν αξία στο λαό», εξήγησε.

Οθωμανικές γελοιογραφίες με πρωταγωνιστή τον Κεμάλ

Ο ίδιος σημείωσε ακόμα ότι οι οθωμανικές γελοιογραφίες περιλάμβαναν συμβολισμούς, για να επικοινωνήσουν το μήνυμα που ήθελαν να περάσουν.

«Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος παρουσιαζόταν πάντοτε δύσμορφος, άλλοτε με στρατιωτική στολή, άλλοτε τσολιάς και άλλοτε κλινήρης. Παρουσιαζόταν και ως αχάριστος, αχόρταγος και ανίκανος. Στον αντίποδα, ο Κεμάλ ήταν πάντοτε επιβλητικός και με στρατιωτική στολή. Λέει ότι θα ξεριζώσει τα ζιζάνια και τα ερπετά και θα αποδώσει το έδαφος εκεί που ανήκει. Πίσω στον τουρκικό λαό», τόνισε ο Ιωακείμ Καρεπίδης.

Ρωμανός Κοντογιαννίδης

Διαβάστε εδώ το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου.

pontosnews.gr

ΠΗΓΗ cognoscoteam

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου