Από το ιστολόγιο http://www.tovima.gr/
Για τα όρια των εθνικών κρατών, τα προβλήματα της Ελλάδας και την τύχη του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία, μιλά ο γερμανός υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε συνέντευξή του στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit», η οποία δημοσιεύεται με τίτλο «Ένας Πρόεδρος για την Ευρώπη!»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
- Κύριε Υπουργέ, πώς θα είναι η Ευρώπη στο τέλος της κρίσης;
-«Ελπίζω να είναι μια ισχυρή Ευρώπη. Η κρίση μπορεί να δώσει ώθηση στην Ευρώπη να προχωρήσει. Η ιδέα μου όμως δεν είναι να μεταφέρουμε το εθνικό κράτος στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Ούτε πρόκειται εδώ για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης».
-... πράγμα που ζητά η (σ.σ.: υπουργός εργασίας) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν...
-«... στο μεταξύ διευκρίνισε ότι δεν εννοούσε κάτι τέτοιο. Με τον όρο Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης ο απλός άνθρωπος καταλαβαίνει αυτό που ξέρει ότι είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, δηλαδή ένα μεγάλο εθνικό κράτος. Δεν είναι όμως αυτό το θέμα στην ΕΕ. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση, για περισσότερα από 50 χρόνια τώρα, έχει σχεδιαστεί με σκοπό να υπερβεί εν μέρει σταδιακά το εθνικό κράτος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία τα κυριαρχικά δικαιώματα έχουν κατανεμηθεί σε διαφορετικά επίπεδα, δηλαδή εκεί όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικότερα, είναι το μέλλον. Δεν είναι πλέον στο πνεύμα των καιρών το να είναι το εθνικό κράτος υπεύθυνο για τη ρύθμιση όλων των τομέων».
- Ποιοι τομείς επιβαρύνουν υπερβολικά το εθνικό κράτος;
- «Πολλοί. Είμαστε προσδεδεμένοι στις διεθνείς εξελίξεις και εξαρτιόμαστε για όλα τα επιμέρους από τις παγκόσμιες εξελίξεις: για την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, την κάλυψη των αναγκών μας σε ενέργεια και πρώτες ύλες, την κλιματική αλλαγή, τις χρηματαγορές, για να αναφερθώ μόνο σε μερικά από αυτά».
-Σε ποιο βαθμό θεωρείτε απαραίτητη και αποδεκτή την παραίτηση από την εθνική κυριαρχία;
-«Αυτή είναι μια συζήτηση εν εξελίξει. Σε τελική ανάλυση γι’ αυτό θα αποφασίσει ο κυρίαρχος λαός. Δεν μπορεί κανείς να το επιβάλει. Αλλά ορισμένες φορές τα γεγονότα επιταχύνουν την ολοκλήρωση. Γιατί η κρίση, η οποία απέκτησε εν δυνάμει τόσο επικίνδυνες διαστάσεις όχι μόνο λόγω της αύξησης των αλληλεξαρτήσεων κρατών και αγορών κατά τις τελευταίες δεκαετίες, δείχνει: Πρώτον, ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελεί τη σωστή απάντηση για τον 21ο αιώνα. Δεύτερον, δείχνει ότι δεν είμαστε πλέον απόλυτα εθνικά κυρίαρχοι, και μάλιστα εδώ και πολύ καιρό, γιατί όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες, σε άλλες αγορές, σε άλλα συστήματα επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας».
-Ανάμεσα στους πολίτες όμως η δυσαρέσκεια μεγαλώνει. Δεν θέλουν μια Ευρώπη υπερκράτος.
-«Ούτε και εγώ το θέλω, κανείς δεν το θέλει. Αυτή η παρανόηση είναι το επικίνδυνο στοιχείο στον όρο Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Σκοπός της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν είναι να μπει στη θέση του εθνικού κράτους της Γερμανίας ένα εθνικό κράτος με το όνομα Ευρώπη. Χρειαζόμαστε κάτι καινούριο. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση λαμβάνει υπόψη της ότι το εθνικό κράτος δεν μπορεί, από τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά, να παρέχει εκείνα που παρείχε μετά τον 17ο αιώνα. Αυτό που χρειαζόμαστε στον 21ο αιώνα είναι μία νέα μορφή κυβερνητικής συνεργασίας σε αρκετά επίπεδα.
Το επίπεδο, το οποίο μπορεί να λύσει αποτελεσματικότερα ένα πρόβλημα, θα πρέπει να φροντίσει να γίνει αυτό. Ως προς αυτό υπάρχει ευρεία συναίνεση στη Γερμανία: Ο λαός – αν μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τις δημοσκοπήσεις – προηγείται κατά πολύ του παρόντος, αν δείτε τα αιτήματα του λαού για ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία στον τομέα της αστυνόμευσης ή της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας. Οι Γερμανοί δεν έχουν καμία ιδιαίτερη τάση προς τον εθνικισμό. Και δεν έχουν καμία ιδιαίτερη τάση να τα κάνουν όλα μόνοι τους, να θέλουν να καθορίσουν τα πάντα μόνοι τους. Έχουμε λάβει πάρα πολλά διδάγματα από την ιστορία μας».
-Επιτρέπει το Σύνταγμά μας την κατάργηση του εθνικού κράτους;
-«Δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα είναι να θέσουμε σε ένα άλλο επίπεδο αρμοδιότητες ορισμένων τομέων – εκεί δηλαδή, όπου είναι σωστό και σημαντικό, για να μπορέσουμε να ‘σταθούμε’ και στον 21ο αιώνα. Με αυτά που συζητάμε αυτή τη στιγμή – απαραίτητες θεσμικές ενισχύσεις, κοινοτικοποίηση της νομισματικής πολιτικής και αυτόματες κυρώσεις βάσει της ανάλογης κοινοτικοποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής – δεν παραβιάζουμε τα όρια του συντάγματός μας.
Διάβασα όμως με μεγάλο ενδιαφέρον τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο κύριος Φοσκούλε χρησιμοποίησε μια έξυπνη και σαφή διατύπωση: Θα έλθει μια μέρα, που η ευρωπαϊκή ενοποίηση θα επιτύχει μια ποιότητα, που θα πρέπει να πούμε: Το Σύνταγμα του 1949 δεν επαρκεί πλέον. Αλλά κάτι τέτοιο ανήκει ακόμα στο απώτερο μέλλον».
-Πόσο κοντά είναι αυτό το μέλλον;
-«Δεν μπορώ να το προσδιορίσω χρονικά. Αυτό που είναι απαραίτητο τώρα, προκειμένου να αρθεί η αντίφαση μεταξύ μιας κοινοτικοποιημένης νομισματικής πολιτικής και μιας μη κοινοτικοποιημένης δημοσιονομικής πολιτικής, καλύπτεται πάντως από το Σύνταγμα.
Όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, θα πρέπει τώρα να μεταφέρουμε μέρος της κανονιστικής αρμοδιότητας στην Ευρώπη. Αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. Το έχουμε κάνει ήδη για τη νομισματική πολιτική. Και είχε συνταγματική κάλυψη. Αλλά και όσον αφορά το δίκαιο περί ανταγωνισμού ισχύει το ίδιο προ πολλού. Η βασική ιδέα μιας πολιτικής κοινότητας αναφέρεται ήδη στο προοίμιο του Συντάγματος «ως ισότιμο μέλος μιας ενωμένης Ευρώπης», έτσι γράφει το σύνταγμα».
-Και για το επόμενο βήμα χρειαζόμαστε δημοψήφισμα;
-«Μόνον όταν φτάσουμε σε αυτό το σημείο – όποτε και αν είναι αυτό - , το οποίο περιέγραψε ο πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Τότε θα έπρεπε να ανατρέξει κανείς στο άρθρο 146. Αλλά δεν πρέπει να γίνει δημοψήφισμα για ένα εντελώς καινούργιο Σύνταγμα. Θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε το Σύνταγμα, αλλά να το συμπληρώσουμε με περισσότερη Ευρώπη».
-Σε πολλούς πολίτες αυτό ακούγεται ‘νεφελώδες’. Έχουν συγκεκριμένα ερωτήματα. Όπως: Θα υπάρξει σύντομα ένας Υπουργός Οικονομικών της ΕΕ;
-«Μην υποτιμάτε τους πολίτες. Αφού δεν θα υπάρξει ευρωπαϊκό ομόσπονδο κράτος, δεν θα υπάρξει ούτε ευρωπαϊκή κυβέρνηση υπό την έννοια της σημερινής γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Αλλά αν κοιτάξουμε στο μέλλον: Πολύ σημαντικότερο από έναν Υπουργό Οικονομικών της ΕΕ – δεν έχω τίποτα εναντίον ενός Υπουργού Οικονομικών της ΕΕ – θα ήταν να σκεφτούμε να θεσπίσουμε έναν πρόεδρο της ΕΕ».
-Θέλετε άμεση εκλογή;
-«Ναι. Αρχικά τίθεται το ερώτημα: Tι είναι αυτό το πράγμα; Ποιοι μπορούν να είναι υποψήφιοι; Ποια γλώσσα θα μιλάει; Αλλά κατ’ ουσίαν δεν είναι αυτό το θέμα. Δείτε μόνο πόσες γλώσσες μιλιούνται στην Ινδία. Μετά τον πρώτο προεκλογικό αγώνα για έναν τέτοιο πρόεδρο, η Ευρώπη θα ήταν ένα βήμα μπροστά. Κάτι τέτοιο θα άλλαζε την Ευρώπη».
-Το θέλετε;
-«Ως μελλοντικό όραμα το θεωρώ επιθυμητό. Ως στόχο, που θα προωθήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».
-Ο γάλλος πρόεδρος και η γερμανίδα καγκελάριος θέλουν κάτι τέτοιο;
-«Αυτή είναι μια σκέψη πέραν της καθημερινής άσκησης πολιτικής και των νυν συζητήσεων και αποφάσεων. Όλοι γνωρίζουν ότι πρέπει να συνεχίσουμε να οικοδομούμε την Ευρώπη. Πρόοδος πρέπει να σημειώνεται βήμα-βήμα. Όχι μόνο σήμερα, αλλά και αύριο και μεθαύριο».
-Ας υποθέσουμε ότι πέρσι την άνοιξη καταφέρνατε να περάσει η ιδέα ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου: Πώς θα ήταν σήμερα η Ευρωζώνη;
-«Δύσκολο να πω. Πολύ πιθανό να είχαμε προχωρήσει λίγο περισσότερο. Αλλά έτσι είναι στην πολιτική: Δεν γίνονται όλα διαμιάς».
-Σήμερα η Βουλή ψηφίζει για τον μηχανισμό διάσωσης EFSF. Πόσο σημαντική είναι η πλειοψηφία από τα δικά του κόμματα για τον κυβερνητικό συνασπισμό;
-«Είναι σημαντική. Και θα είναι δεδομένη. Μετά από μακρά συζήτηση, ο καθένας ξέρει ότι σε αυτήν την ψηφοφορία κάθε βουλευτής του CDU/ CSU και του FDP τι ερμηνεία και κατανόηση δίνει με την ψήφο του. Για το λόγο αυτό είμαι αρκετά αισιόδοξος ότι θα έχουμε τη στήριξη του κυβερνητικού συνασπισμού γι’ αυτήν την ευρωπαϊκή πολιτική».
-Σύμφωνα με τη Forsa, το 64% των Γερμανών φοβούνται ότι η κυβέρνηση μπορεί να είναι υπερβολικά επιβαρυμένη. Είναι το υψηλότερο ποσοστό από τότε που διενεργούνται τέτοιες δημοσκοπήσεις. Πού οφείλεται αυτό;
-«Μετά από τρεις συνεχόμενες κρίσεις, οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι και ανασφαλείς.. Και αισθάνονται ότι αυτή τη στιγμή δεν αντιμετωπίζουμε μια πραγματικά απλή κατάσταση. Και στη συνέχεια διατυπώνεται κριτική για το ότι οι πολιτικοί παραείναι δυσκίνητοι. Αυτά είναι γνωστά προ πολλού. Και σ’ αυτά απαντώ πάντοτε ως εξής: Η δημοκρατία δεν είναι σχεδιασμένη για ταχύτητα, αλλά για διάλογο και πειθώ.
Προτιμώ κάτι τέτοιο από το να παραείναι αποτελεσματικοί οι πολιτικοί. Κυβερνήσεις, οι οποίες μπορούν να δρουν χωρίς επαρκείς ελέγχους και συζητήσεις, μάλλον κινδυνεύουν να καταστραφούν. Η συνταγματική και δημοκρατική ιστορία μας είναι μια ιστορία περιορισμού της εξουσίας. Και μ’ αυτόν τον τρόπο έχουμε πορευτεί ορθά. Ως εκ τούτου, προτιμώ οι άνθρωποι να εξετάζουν με κριτικό μάτι τη δουλειά μας και να συμπορεύονται, παρά να δείχνουν υπέρμετρη εμπιστοσύνη».
-Ας μιλήσουμε λοιπόν για τήρηση πολιτικής γραμμής. Το Δεκέμβριο του 2009 είχατε πει ότι οι Γερμανοί δεν μπορεί να πληρώνουν για τα προβλήματα της Ελλάδας. Γιατί τώρα μπορούμε;
-«Μα δεν πληρώνουμε για τα προβλήματα της Ελλάδας! Αυτή η διατύπωση είναι παράλογη. Δίνουμε στην Ελλάδα τον αναγκαίο χρόνο για την εξυγίανση της δημοσιονομικής της πολιτικής και της οικονομικής της απόδοσης – που αποτελεί το μακροπρόθεσμο πρόβλημα. Κάτι τέτοιο χρειάζεται χρόνο. Αυτόν τον χρόνο πρέπει να δώσουμε στην Ελλάδα, προς το συμφέρον του κοινού μας νομίσματος. Γιατί, αν αποτύχει το κοινό νόμισμα, η ζημιά θα είναι μεγαλύτερη, καθώς μέχρι τώρα εμείς επωφελούμαστε περισσότερο από τους Έλληνες».
-Λέτε στους πολίτες όλα όσα ξέρετε;
-«Λόγω της θέσης μου δεν μπορώ να λέω κάθε στιγμή όλα όσα περνούν από το μυαλό μου – αυτό είναι απόλυτα σαφές. Υπάρχουν πληροφορίες, τις οποίες δεν μπορώ να πω, επειδή σχετίζονται με τις χρηματαγορές. Αν τις εκμυστηρευόμουν, θα παρέβαινα το καθήκον μου. Γενικά, ένας Υπουργός Οικονομικών – ειδικά όταν οι αγορές είναι υπερβολικά - πρέπει να προσέχει πάρα πολύ πώς μιλάει. Δεν ισχυρίζομαι ότι μπορώ να τα προβλέπω πάντοτε όλα και ότι έχω πάντα δίκιο.
Άνθρωποι είμαστε. Κανένας δεν είναι αλάθητος και η ισχυρογνωμοσύνη δεν ωφελεί. Αλλά αυτό που λέω αντιστοιχεί στην αλήθεια. Η καγκελάριος, για παράδειγμα, δήλωσε την Κυριακή το βράδυ στην τηλεόραση πως εκείνη και εγώ κατηγορηθήκαμε ότι πέρσι είχαμε πει πως η σύσταση του EFSF είναι κάτι που γίνεται εφάπαξ. Υποτίθεται ότι είπαμε: Αυτό συμβαίνει μόνο μια φορά και δεν θα επαναληφθεί. Όχι, εγώ είχα δηλώσει από την αρχή ότι είναι απαραίτητος ένας μόνιμος μηχανισμός και γι’ αυτό είχα ζητήσει και ένα ευρωπαϊκό νομισματικό σύστημα!
Και τώρα ετοιμάζουμε για το 2013 και μετά τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθεροποίησης ESM ως μόνιμο θεσμό. Επιτρέψτε μου να κλείσω, λέγοντας ακόμα κάτι: Μέχρι τώρα η Ευρώπη βγήκε ενισχυμένη ύστερα από κάθε κρίση. Αυτό θα συμβεί και αυτή τη φορά – ακόμη και αν κάποιοι έχουν κουραστεί από τις συζητήσεις και κάποιοι αμφιβάλλουν. Αλλά αξίζει να εμμείνουμε σ’ αυτό, επειδή η Ευρώπη είναι και θα παραμείνει το μέλλον μας».
Για τα όρια των εθνικών κρατών, τα προβλήματα της Ελλάδας και την τύχη του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία, μιλά ο γερμανός υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε συνέντευξή του στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit», η οποία δημοσιεύεται με τίτλο «Ένας Πρόεδρος για την Ευρώπη!»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
- Κύριε Υπουργέ, πώς θα είναι η Ευρώπη στο τέλος της κρίσης;
-«Ελπίζω να είναι μια ισχυρή Ευρώπη. Η κρίση μπορεί να δώσει ώθηση στην Ευρώπη να προχωρήσει. Η ιδέα μου όμως δεν είναι να μεταφέρουμε το εθνικό κράτος στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Ούτε πρόκειται εδώ για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης».
-... πράγμα που ζητά η (σ.σ.: υπουργός εργασίας) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν...
-«... στο μεταξύ διευκρίνισε ότι δεν εννοούσε κάτι τέτοιο. Με τον όρο Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης ο απλός άνθρωπος καταλαβαίνει αυτό που ξέρει ότι είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, δηλαδή ένα μεγάλο εθνικό κράτος. Δεν είναι όμως αυτό το θέμα στην ΕΕ. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση, για περισσότερα από 50 χρόνια τώρα, έχει σχεδιαστεί με σκοπό να υπερβεί εν μέρει σταδιακά το εθνικό κράτος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία τα κυριαρχικά δικαιώματα έχουν κατανεμηθεί σε διαφορετικά επίπεδα, δηλαδή εκεί όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικότερα, είναι το μέλλον. Δεν είναι πλέον στο πνεύμα των καιρών το να είναι το εθνικό κράτος υπεύθυνο για τη ρύθμιση όλων των τομέων».
- Ποιοι τομείς επιβαρύνουν υπερβολικά το εθνικό κράτος;
- «Πολλοί. Είμαστε προσδεδεμένοι στις διεθνείς εξελίξεις και εξαρτιόμαστε για όλα τα επιμέρους από τις παγκόσμιες εξελίξεις: για την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, την κάλυψη των αναγκών μας σε ενέργεια και πρώτες ύλες, την κλιματική αλλαγή, τις χρηματαγορές, για να αναφερθώ μόνο σε μερικά από αυτά».
-Σε ποιο βαθμό θεωρείτε απαραίτητη και αποδεκτή την παραίτηση από την εθνική κυριαρχία;
-«Αυτή είναι μια συζήτηση εν εξελίξει. Σε τελική ανάλυση γι’ αυτό θα αποφασίσει ο κυρίαρχος λαός. Δεν μπορεί κανείς να το επιβάλει. Αλλά ορισμένες φορές τα γεγονότα επιταχύνουν την ολοκλήρωση. Γιατί η κρίση, η οποία απέκτησε εν δυνάμει τόσο επικίνδυνες διαστάσεις όχι μόνο λόγω της αύξησης των αλληλεξαρτήσεων κρατών και αγορών κατά τις τελευταίες δεκαετίες, δείχνει: Πρώτον, ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελεί τη σωστή απάντηση για τον 21ο αιώνα. Δεύτερον, δείχνει ότι δεν είμαστε πλέον απόλυτα εθνικά κυρίαρχοι, και μάλιστα εδώ και πολύ καιρό, γιατί όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες, σε άλλες αγορές, σε άλλα συστήματα επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας».
-Ανάμεσα στους πολίτες όμως η δυσαρέσκεια μεγαλώνει. Δεν θέλουν μια Ευρώπη υπερκράτος.
-«Ούτε και εγώ το θέλω, κανείς δεν το θέλει. Αυτή η παρανόηση είναι το επικίνδυνο στοιχείο στον όρο Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Σκοπός της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν είναι να μπει στη θέση του εθνικού κράτους της Γερμανίας ένα εθνικό κράτος με το όνομα Ευρώπη. Χρειαζόμαστε κάτι καινούριο. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση λαμβάνει υπόψη της ότι το εθνικό κράτος δεν μπορεί, από τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά, να παρέχει εκείνα που παρείχε μετά τον 17ο αιώνα. Αυτό που χρειαζόμαστε στον 21ο αιώνα είναι μία νέα μορφή κυβερνητικής συνεργασίας σε αρκετά επίπεδα.
Το επίπεδο, το οποίο μπορεί να λύσει αποτελεσματικότερα ένα πρόβλημα, θα πρέπει να φροντίσει να γίνει αυτό. Ως προς αυτό υπάρχει ευρεία συναίνεση στη Γερμανία: Ο λαός – αν μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τις δημοσκοπήσεις – προηγείται κατά πολύ του παρόντος, αν δείτε τα αιτήματα του λαού για ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία στον τομέα της αστυνόμευσης ή της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας. Οι Γερμανοί δεν έχουν καμία ιδιαίτερη τάση προς τον εθνικισμό. Και δεν έχουν καμία ιδιαίτερη τάση να τα κάνουν όλα μόνοι τους, να θέλουν να καθορίσουν τα πάντα μόνοι τους. Έχουμε λάβει πάρα πολλά διδάγματα από την ιστορία μας».
-Επιτρέπει το Σύνταγμά μας την κατάργηση του εθνικού κράτους;
-«Δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα είναι να θέσουμε σε ένα άλλο επίπεδο αρμοδιότητες ορισμένων τομέων – εκεί δηλαδή, όπου είναι σωστό και σημαντικό, για να μπορέσουμε να ‘σταθούμε’ και στον 21ο αιώνα. Με αυτά που συζητάμε αυτή τη στιγμή – απαραίτητες θεσμικές ενισχύσεις, κοινοτικοποίηση της νομισματικής πολιτικής και αυτόματες κυρώσεις βάσει της ανάλογης κοινοτικοποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής – δεν παραβιάζουμε τα όρια του συντάγματός μας.
Διάβασα όμως με μεγάλο ενδιαφέρον τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο κύριος Φοσκούλε χρησιμοποίησε μια έξυπνη και σαφή διατύπωση: Θα έλθει μια μέρα, που η ευρωπαϊκή ενοποίηση θα επιτύχει μια ποιότητα, που θα πρέπει να πούμε: Το Σύνταγμα του 1949 δεν επαρκεί πλέον. Αλλά κάτι τέτοιο ανήκει ακόμα στο απώτερο μέλλον».
-Πόσο κοντά είναι αυτό το μέλλον;
-«Δεν μπορώ να το προσδιορίσω χρονικά. Αυτό που είναι απαραίτητο τώρα, προκειμένου να αρθεί η αντίφαση μεταξύ μιας κοινοτικοποιημένης νομισματικής πολιτικής και μιας μη κοινοτικοποιημένης δημοσιονομικής πολιτικής, καλύπτεται πάντως από το Σύνταγμα.
Όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, θα πρέπει τώρα να μεταφέρουμε μέρος της κανονιστικής αρμοδιότητας στην Ευρώπη. Αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. Το έχουμε κάνει ήδη για τη νομισματική πολιτική. Και είχε συνταγματική κάλυψη. Αλλά και όσον αφορά το δίκαιο περί ανταγωνισμού ισχύει το ίδιο προ πολλού. Η βασική ιδέα μιας πολιτικής κοινότητας αναφέρεται ήδη στο προοίμιο του Συντάγματος «ως ισότιμο μέλος μιας ενωμένης Ευρώπης», έτσι γράφει το σύνταγμα».
-Και για το επόμενο βήμα χρειαζόμαστε δημοψήφισμα;
-«Μόνον όταν φτάσουμε σε αυτό το σημείο – όποτε και αν είναι αυτό - , το οποίο περιέγραψε ο πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Τότε θα έπρεπε να ανατρέξει κανείς στο άρθρο 146. Αλλά δεν πρέπει να γίνει δημοψήφισμα για ένα εντελώς καινούργιο Σύνταγμα. Θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε το Σύνταγμα, αλλά να το συμπληρώσουμε με περισσότερη Ευρώπη».
-Σε πολλούς πολίτες αυτό ακούγεται ‘νεφελώδες’. Έχουν συγκεκριμένα ερωτήματα. Όπως: Θα υπάρξει σύντομα ένας Υπουργός Οικονομικών της ΕΕ;
-«Μην υποτιμάτε τους πολίτες. Αφού δεν θα υπάρξει ευρωπαϊκό ομόσπονδο κράτος, δεν θα υπάρξει ούτε ευρωπαϊκή κυβέρνηση υπό την έννοια της σημερινής γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Αλλά αν κοιτάξουμε στο μέλλον: Πολύ σημαντικότερο από έναν Υπουργό Οικονομικών της ΕΕ – δεν έχω τίποτα εναντίον ενός Υπουργού Οικονομικών της ΕΕ – θα ήταν να σκεφτούμε να θεσπίσουμε έναν πρόεδρο της ΕΕ».
-Θέλετε άμεση εκλογή;
-«Ναι. Αρχικά τίθεται το ερώτημα: Tι είναι αυτό το πράγμα; Ποιοι μπορούν να είναι υποψήφιοι; Ποια γλώσσα θα μιλάει; Αλλά κατ’ ουσίαν δεν είναι αυτό το θέμα. Δείτε μόνο πόσες γλώσσες μιλιούνται στην Ινδία. Μετά τον πρώτο προεκλογικό αγώνα για έναν τέτοιο πρόεδρο, η Ευρώπη θα ήταν ένα βήμα μπροστά. Κάτι τέτοιο θα άλλαζε την Ευρώπη».
-Το θέλετε;
-«Ως μελλοντικό όραμα το θεωρώ επιθυμητό. Ως στόχο, που θα προωθήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».
-Ο γάλλος πρόεδρος και η γερμανίδα καγκελάριος θέλουν κάτι τέτοιο;
-«Αυτή είναι μια σκέψη πέραν της καθημερινής άσκησης πολιτικής και των νυν συζητήσεων και αποφάσεων. Όλοι γνωρίζουν ότι πρέπει να συνεχίσουμε να οικοδομούμε την Ευρώπη. Πρόοδος πρέπει να σημειώνεται βήμα-βήμα. Όχι μόνο σήμερα, αλλά και αύριο και μεθαύριο».
-Ας υποθέσουμε ότι πέρσι την άνοιξη καταφέρνατε να περάσει η ιδέα ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου: Πώς θα ήταν σήμερα η Ευρωζώνη;
-«Δύσκολο να πω. Πολύ πιθανό να είχαμε προχωρήσει λίγο περισσότερο. Αλλά έτσι είναι στην πολιτική: Δεν γίνονται όλα διαμιάς».
-Σήμερα η Βουλή ψηφίζει για τον μηχανισμό διάσωσης EFSF. Πόσο σημαντική είναι η πλειοψηφία από τα δικά του κόμματα για τον κυβερνητικό συνασπισμό;
-«Είναι σημαντική. Και θα είναι δεδομένη. Μετά από μακρά συζήτηση, ο καθένας ξέρει ότι σε αυτήν την ψηφοφορία κάθε βουλευτής του CDU/ CSU και του FDP τι ερμηνεία και κατανόηση δίνει με την ψήφο του. Για το λόγο αυτό είμαι αρκετά αισιόδοξος ότι θα έχουμε τη στήριξη του κυβερνητικού συνασπισμού γι’ αυτήν την ευρωπαϊκή πολιτική».
-Σύμφωνα με τη Forsa, το 64% των Γερμανών φοβούνται ότι η κυβέρνηση μπορεί να είναι υπερβολικά επιβαρυμένη. Είναι το υψηλότερο ποσοστό από τότε που διενεργούνται τέτοιες δημοσκοπήσεις. Πού οφείλεται αυτό;
-«Μετά από τρεις συνεχόμενες κρίσεις, οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι και ανασφαλείς.. Και αισθάνονται ότι αυτή τη στιγμή δεν αντιμετωπίζουμε μια πραγματικά απλή κατάσταση. Και στη συνέχεια διατυπώνεται κριτική για το ότι οι πολιτικοί παραείναι δυσκίνητοι. Αυτά είναι γνωστά προ πολλού. Και σ’ αυτά απαντώ πάντοτε ως εξής: Η δημοκρατία δεν είναι σχεδιασμένη για ταχύτητα, αλλά για διάλογο και πειθώ.
Προτιμώ κάτι τέτοιο από το να παραείναι αποτελεσματικοί οι πολιτικοί. Κυβερνήσεις, οι οποίες μπορούν να δρουν χωρίς επαρκείς ελέγχους και συζητήσεις, μάλλον κινδυνεύουν να καταστραφούν. Η συνταγματική και δημοκρατική ιστορία μας είναι μια ιστορία περιορισμού της εξουσίας. Και μ’ αυτόν τον τρόπο έχουμε πορευτεί ορθά. Ως εκ τούτου, προτιμώ οι άνθρωποι να εξετάζουν με κριτικό μάτι τη δουλειά μας και να συμπορεύονται, παρά να δείχνουν υπέρμετρη εμπιστοσύνη».
-Ας μιλήσουμε λοιπόν για τήρηση πολιτικής γραμμής. Το Δεκέμβριο του 2009 είχατε πει ότι οι Γερμανοί δεν μπορεί να πληρώνουν για τα προβλήματα της Ελλάδας. Γιατί τώρα μπορούμε;
-«Μα δεν πληρώνουμε για τα προβλήματα της Ελλάδας! Αυτή η διατύπωση είναι παράλογη. Δίνουμε στην Ελλάδα τον αναγκαίο χρόνο για την εξυγίανση της δημοσιονομικής της πολιτικής και της οικονομικής της απόδοσης – που αποτελεί το μακροπρόθεσμο πρόβλημα. Κάτι τέτοιο χρειάζεται χρόνο. Αυτόν τον χρόνο πρέπει να δώσουμε στην Ελλάδα, προς το συμφέρον του κοινού μας νομίσματος. Γιατί, αν αποτύχει το κοινό νόμισμα, η ζημιά θα είναι μεγαλύτερη, καθώς μέχρι τώρα εμείς επωφελούμαστε περισσότερο από τους Έλληνες».
-Λέτε στους πολίτες όλα όσα ξέρετε;
-«Λόγω της θέσης μου δεν μπορώ να λέω κάθε στιγμή όλα όσα περνούν από το μυαλό μου – αυτό είναι απόλυτα σαφές. Υπάρχουν πληροφορίες, τις οποίες δεν μπορώ να πω, επειδή σχετίζονται με τις χρηματαγορές. Αν τις εκμυστηρευόμουν, θα παρέβαινα το καθήκον μου. Γενικά, ένας Υπουργός Οικονομικών – ειδικά όταν οι αγορές είναι υπερβολικά - πρέπει να προσέχει πάρα πολύ πώς μιλάει. Δεν ισχυρίζομαι ότι μπορώ να τα προβλέπω πάντοτε όλα και ότι έχω πάντα δίκιο.
Άνθρωποι είμαστε. Κανένας δεν είναι αλάθητος και η ισχυρογνωμοσύνη δεν ωφελεί. Αλλά αυτό που λέω αντιστοιχεί στην αλήθεια. Η καγκελάριος, για παράδειγμα, δήλωσε την Κυριακή το βράδυ στην τηλεόραση πως εκείνη και εγώ κατηγορηθήκαμε ότι πέρσι είχαμε πει πως η σύσταση του EFSF είναι κάτι που γίνεται εφάπαξ. Υποτίθεται ότι είπαμε: Αυτό συμβαίνει μόνο μια φορά και δεν θα επαναληφθεί. Όχι, εγώ είχα δηλώσει από την αρχή ότι είναι απαραίτητος ένας μόνιμος μηχανισμός και γι’ αυτό είχα ζητήσει και ένα ευρωπαϊκό νομισματικό σύστημα!
Και τώρα ετοιμάζουμε για το 2013 και μετά τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθεροποίησης ESM ως μόνιμο θεσμό. Επιτρέψτε μου να κλείσω, λέγοντας ακόμα κάτι: Μέχρι τώρα η Ευρώπη βγήκε ενισχυμένη ύστερα από κάθε κρίση. Αυτό θα συμβεί και αυτή τη φορά – ακόμη και αν κάποιοι έχουν κουραστεί από τις συζητήσεις και κάποιοι αμφιβάλλουν. Αλλά αξίζει να εμμείνουμε σ’ αυτό, επειδή η Ευρώπη είναι και θα παραμείνει το μέλλον μας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου