Από το ιστολόγιο http://www.sigmalive.com/news/politics/414257
(Τελευταία ενημέρωση 13:45)
Η διαδικασία διακόπηκε και θα συνεχιστεί την ερχόμενη Πέμπτη στις 9μιση το πρωί με τη συνέχιση της κατάθεσης του τέως ΥΠΕΞ Μάρκου Κυπριανού, ο οποίος θα απαντήσει και σε άλλα ερωτήματα που θα του θέσει ο Πόλυς Πολυβίου.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας, συζητήθηκε και το έγγραφο το οποίο απεκάλυψε η εφημερίδα «Σημερινή» και αφορούσε τα πρακτικά από τη συνάντηση Χριστόφια-Άσαντ.
Ο Πόλυς Πολυβίου ρώτησε τον Μάρκο Κυπριανού για τις διαβεβαιώσεις Χριστόφια προς Άσαντ ότι «δεν θα παραδοθεί το φορτίο σε άλλο οργανισμό και θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι να είναι δυνατή η επιστροφή του στη Συρία». Ο πρώην ΥΠΕΞ απάντησε ότι πολιτική της Κυβέρνησης ήταν να παραμείνει το φορτίο στην Κύπρο, και ότι δεν θα επιστεφόταν, σύμφωνα με ψηφίσματα συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο κ. Πολυβίου διέκρινε μια αντίθεση μεταξύ της θέσης Μ. Κυπριανού-Χριστόφια. Ο κ. Κυπριανού είπε τότε ότι «σε διπλωματικές επαφές τέτοιου τύπου «λέγονται πολλά και εφαρμόζονται λίγα».
(Τελευταία ενημέρωση 13:30)
Συνεχίζεται η εξέταση των μαρτύρων για την τραγωδία στο Μαρί, από την ερευνητική επιτροπή. Αυτή την ώρα καταθέτει ο τέως ΥΠΕΞ Μάρκος Κυπριανού.
Μάρκος Κυπριανού: Ήμουν παρών σε συνάντηση Χριστόφια – Ασαντ στις 31/10/09 στη Δαμασκό.
Πολυβίου: σε πρακτικό συνάντησης γίνονται 3 αναφορές σε φορτίο: διαβεβαιώσεις ότι δεν θα παραδώσει το φορτίο σε άλλο οργανισμό και θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι να είναι δυνατή η επιστροφή του στη Συρία. Αυτή ήταν η πολιτική δημοκρατίας; Να το κρατήσουμε μέχρι να το επιστρέψουμε;
Κυπριανού: πολιτική μας ήταν ότι θα παραμείνει στην Κύπρο, όχι ότι θα επιστραφεί, σύμφωνα με ψηφίσματα συμβουλίου Ασφαλείας
Πολυβίου: τότε πως ο Χριστόφιας προέβη σε διαβεβαιώσεις;
Κυπριανού: είπε έως ότου καταστεί δυνατό, βέβαια δεν μπορώ να ερμηνεύσω την αναφορά του Προέδρου
Πολυβίου: Σαφής αντίθεση μεταξύ της θέσης σας, ότι δεν δώσατε υποσχέσεις σε Συρία και τις διαβεβαιώσεις Χριστόφια ότι θα παραμείνουν εδώ μέχρι να επιστραφούν. Δεν έπρεπε να διαφωνήσετε με τον Πρόεδρο;
Κυπριανού: δεν θυμάμαι αν το σχολίασα, αλλά δεν υπήρξε ανάγκη αφού δεν τέθηκε θέμα επιστροφής του φορτίου
Πολυβίου: αφού εσείς διαφωνείτε με τη διατύπωση της πολιτικής Χριστόφια, αφού την είπε τρεις φορές, δεν έπρεπε να το τονίσετε;
Κυπριανού: ήταν κάτι που λέχθηκε εκείνη την στιγμή…. Σε διπλωματικές επαφές τέτοιου τύπου λέγονται πολλά και εφαρμόζονται λίγα.
Πολιτικοί λόγοι έλεγαν για κατάσχεση και φύλαξη φορτίου στην Κύπρο με βάση ψηφίσματα και της ΕΕ, από την άλλη όμως ήταν η σχέση με ισλαμικές χώρες, Συρία και Ιράν, με τις οποίες αντιμετωπίζαμε συγκεκριμένα προβλήματα.
Αυτή ήταν η πολιτική μας ήταν ορθή, αγοράζαμε χρόνο μέχρι να δούμε τι θα γινόταν.
Πολυβίου: 31/8/09 επίσκεψη Χριστόφια μέχρι και έκρηξη, υλοποιήθηκε η πολιτική προέδρου να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν.
Κυπριανού: Από τις 12/10 ζήτησα να δω τι έγινε, από την άλλη μιλάμε για πυρίτιδα. Από το 2010 σκεφτόμασταν και άλλες επιλογές.
Πολυβίου: 11.2.09 λέτε ότι έγινε ενημέρωση Προέδρου της Δημοκρατίας και το θέμα δεν απασχόλησε ξανά υπουργικό εκτός μετά από την έκρηξη. Δεν έπρεπε το θέμα αυτό να απασχολήσει υπουργικό ξανά και να ληφθούν αποφάσεις;
Κυπριανού: «6/2/09 σύσκεψη πριν το υπουργικό, συμμετείχα αλλά δεν θυμάμαι τι λέχθηκε και από ποιόν.
(δεν στάλθηκαν τα πρακτικά είπε ο Πολυβίου, λανθασμένα) – θα έπρεπε να είχαν σταλεί, είπε ο Μάρκος
Πολυβίου: Νοέμβριο 2009, Ιούνιο 2010 και Δεκέμβριο 2010 -επιστολές κ. Στυλιανίδη προς ΓΔ ΥΠΕΞ με κοινοποίηση και σε άλλους, επισημαίνοντας τους κινδύνους από την υπαίθρια φύλαξη φορτίου και ζητεί τελική λήψη απόφασης. Κρίνει το θέμα σοβαρά και απαντά ο κ. Αιμιλίου ότι οι πολιτικοί λόγοι δεν έχουν αλλάξει και δεν διαξιολογείται αλλαγή στον τρόπο χειρισμού του θέματος
Σχόλιο σας.
Κυπριανού: αναλαμβάνω ευθύνη για τις ενέργειες λειτουργών υπουργείου και ΓΔ. Δεν αποφάσιζα αυταρχικά, συζητούσα με τους συνεργάτες μου. Ο ΓΔ δεν είναι απλώς δημόσιος υπάλληλος και αν κάποιος εξ αυτών έφερνε ενστάσεις θα το συζητούσαμε. Οι πολιτικοί λόγοι συνέχιζαν να υφίστανται, δεν θυμάμαι αλλά θεωρώ σωστό το περιεχόμενο της απαντητικής επιστολής Αιμιλίου
Το ΥΠΑΜ δεν μας είπε ποτέ «δεν έχουμε τη δυνατότητα φύλαξης», αν το έκανε θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Τώρα λένε ότι είχαν πρόβλημα φύλαξης.
Μάρκος: Η απόφαση για φύλαξη του φορτίου στο Μαρί δεν έχω κανένα στοιχείο για το πώς λήφθηκε. Για το πότε το έμαθα, ήταν μετά την επιστροφή μου από την Μόσχα, αλλά δεν γνώριζα για τον τρόπο της υπαίθριας φύλαξης.
Πολυβίου: Πρακτικό 7/2/11 από σύσκεψη στο ΥΠΑΜ, έγινε αναφορά από Ευγενίου και Σταυρινίδου, σε πιθανότητα έκρηξης και καταστροφής
Κυπριανού: Συζητούσαμε πώληση, το ενδεχόμενο πλειστηριασμού, δεν νομίζω οποιοσδήποτε άλλος από τους παρόντες να συζητούσε τέτοια θέματα, αν τίθετο θέμα μεγάλης επικινδυνότητας και αποσταθεροποίησης του φορτίου, η εικόνα αφορούσε την πιθανότητα και όχι την επικινδυνότητα.
Είναι λογικό να θεωρούμε τη Συρία ως αντίβαρο και ως συνιστώσα πολιτική ισορροπία στα ΗΕ;
Πολυβίου: νομικοί λόγοι επέβαλλαν να έρθει το φορτίο στην Κύπρο και να κατασχεθεί αλλά λόγοι κοινής λογικής επέβαλλαν να ξεφορτωθούμε ή να καταστρέψουμε το φορτίο με βάση τις ενδεδειγμένες από ΟΗΕ και ΕΕ οδηγίες.
Κυπριανού: Όταν άρχισαν να αλλάζουν οι πολιτικοί λόγοι, υπήρξε απόφαση για έλεγχο και πώληση και καταστροφή του Φορτίου. Έχουμε το εθνικό μας πρόβλημα και κίνδυνο από τις ισλαμικές χώρες λόγω του ψευδοκράτους. Υπήρχε σύνδεση Συρίας – Αμμοχώστου. Το Ιράν είχε διασυνδέσεις με Τουρκία και δεν μας υπερασπιζόταν σε ισλαμική διάσκεψη. Άρα δεν τίθεται θέμα επιλογής μεταξύ Ιραν και ΕΕ;
Όταν τέθηκε θέμα σύνδεσης Λατάκιας -Αμμοχώστου - ΕΕ μας είπε να το λύσουμε μόνοι μας. Αν το δίναμε σε άλλη χώρα, θα ρίχναμε λάδι στη φωτιά.
Κυπριανού: Έκανα προσπάθειες να κατευνάσω τους Σύρους, αλλά ο ίδιος δεν θα έλεγα κάτι τέτοιο όπως οι διαβεβαίωση του Χριστόφια για επιστροφή του φορτίου στον Άσαντ όταν θα ήταν εφικτό.
(Τελευταία Ενημέρωση 12.48)
Συνεχίζεται η εξέταση των μαρτύρων για την τραγωδία στο Μαρί, από την ερευνητική επιτροπή. Πρώτος κατέθεσε ο τέως Υπαρχηγός Σάββας Αργυρού ο οποίος αρνήθηκε να απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις γεγονός που προκάλεσε ένταση στην αίθουσα εξαιτίας των ενστάσεων των δικηγόρων των οικογενειών των θυμάτων. Ο κ. Αργυρού επέρριψε τις ευθύνες στον πρώην και τον τέως Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς δηλώνοντας ότι δεν ήταν ο ίδιος υπεύθυνος.
Ακολούθως στο βήμα ανέβηκε ο Μάρκος Κυπριανού ο οποίος ανέγνωσε τη δεκασέλιδη ανακοίνωσή του και τώρα απαντάει σε ερωτήσεις.
Η δήλωση του Μάρκου Κυπριανού:
Στις 26 με 27 Ιανουαρίου του 2009 ενημερώθηκα για το επίμαχο φορτίο και οι αρμόδιες υπηρεσίες έδρασαν αμέσως. Στις 29 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε ο έλεγχος του φορτίου και ακολούθως έφτασε στην Κύπρο ο ΥΠΕΞ της Συρίας. Στις 30 Ιανουαρίου μας κοινοποιήθηκε διάβημα της Γαλλίας για το θέμα ενώ στις 8 με 9 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε έλεγχος του φορτίου. Στις 11 Φεβρουαρίου αναχώρησα για Μόσχα και επέστρεψα στις 13 Φεβρουαρίου. Στις 11 Φεβρουαρίου έγινε ενημέρωση του Προέδρου κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου στην οποία αναφέρθηκε ότι το φορτίο δεν είναι επικίνδυνο αν δεν τύχει επεξεργασίας. Τότε ο Πρόεδρος ανέφερε ότι εφόσον δεν είναι επικίνδυνο θα το κρατήσουμε. Ορίστηκε νέα σύσκεψη για τις 12 Φεβρουαρίου που απουσίαζα στη Μόσχα όπου αποφασίστηκε ότι θα μεταφερθούν τα εμπορευματοκιβώτια στο Μαρί. Δεν υπήρξε σε εκείνη τη σύσκεψη εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών ούτε παρέλαβα πρακτικά.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε τη φύλαξη του φορτίου στην Κύπρο. Ήταν μία πολιτική απόφαση και θεωρώ πως ήταν ορθή για την εξωτερική μας πολιτική. Πολλές χώρες εξέφρασαν ικανοποίηση για τον χειρισμό που έγινε. Υπήρχαν, εξάλλου, διαβεβαιώσεις ότι δεν ήταν επικίνδυνο. Από τη στιγμή που αποφασίστηκε η εκφόρτωση ο ρόλος του Υπουργείου Εξωτερικών ήταν να παρακολουθεί ότι δεν θα γινόταν ενέργεια που να δημιουργούσε διπλωματικά προβλήματα στην Κύπρο.
Στη συνέχεια ο Μάρκος Κυπριανού αναφέρθηκε στις συσκέψεις που έγιναν όλο αυτό το διάστημα και για τις οποίες ανέφερε ότι στις 6 Αυγούστου του 2009 στη σύγκεψη που πραγματοποιήθηκε όλοι συμφωνούσαν να παραμείνει το φορτίο υπό την επίβλεψη της Ε.Φ. και να σταλούν εισηγήσεις για τους περαιτέρω χειρισμούς. Αντί εισηγήσεων το Υπουργείο Άμυνας ζήτησε την επανεξέταση του θέματος. Στις 14 Σεπτεμβρίου απαντήσαμε στο Υπουργείο Άμυνας ότι η πολιτική απόφαση δεν έχει αλλάξει.
«Στη σύσκεψη της 7ης Φεβρουαρίου του 2011 στο Υπουργείο Άμυνας δεν έγινε οποιαδήποτε αναφορά για άμεσο κίνδυνο. Κανένας δεν εξέφρασε επιφυλάξεις σε σχέση με την εισήγησή μου για έλεγχο της πυρίτιδας», ανέφερε ο κ. Κυπριανού. «Αν η εισήγησή μου ήταν λάθος γιατί δεν τη διόρθωσαν;»
Ακολούθως ο κ. Κυπριανού ανέφερε πως από τη στιγμή που η πολιτική απόφαση για παραμονή του φορτίου στην Κύπρου λήφθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν θα μπορούσε ο ίδιος να την αναιρέσει. Για την μεταφορά και τη φύλαξη του φορτίου η απόφαση λήφθηκε από το Υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΕΦ. Αν πράγματι το ΓΕΕΦ διαφωνούσε τότε θα έπρεπε να ο Υπουργός Άμυνας να το αναφέρει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Επιπλέον το Υπουργείο Άμυνας ουδέποτε απευθύνθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών για ενημέρωση.
Στη συνέχεια ο κ. Κυπριανού ανέφερε ότι δεν καθορίστηκε ο χρόνος φύλαξης του φορτίου και ποτέ δεν είπε ο ίδιος ότι έπρεπε να παραμείνει στη Ναυτική Βάση. Επίσης ποτέ δεν υπήρξε ενημέρωση για διογκώσεις και εκρήξεις αφού το έμαθαν μετά την τραγωδία.
Καταλήγοντας ο Μάρκος Κυπριανού δήλωσε ότι το τραγικό συμβάν οφείλεται σε λανθασμένες συνθήκες φύλαξης και αποθήκευσης και δεν έχει σχέση με την πολιτική απόφαση. «Αναλαμβάνω ευθύνες που αναλογούν στον Υπουργού Εξωτερικών, όμως για την κατάληξη εγώ και προσωπικό του ΥΠΕΞ δεν φέρουμε ευθύνη», δήλωσε. «Προσωπικά ανέλαβα ευθύνη και παραιτήθηκα λόγω πολιτικής παιδείας».
(Τελευταία Ενημέρωση 9.41)
Ξεκίνησε η διαδικασία με την κατάθεση του τέως Υπαρχηγού της Εθνικής Φρουράς Σάββα Αργυρού ο οποίος θα απαντήσει στις ερωτήσεις αφού πρώτα αναγνώσει τη δήλωση που έχει ετοιμάσει.
(Τελευταία Ενημέρωση 10.05)
Ο κ. Αργυρού δήλωσε ότι θα αμφισβητήσει δικαστικά την απόφαση για παύση του από το αξίωμα του Υπαρχηγού της Ε.Φ. και θα κινηθεί νομικά εναντίον της Δημοκρατίας.
Εξηγώντας τα καθήκοντα του ανέφερε πως εκτελεί τις διαταγές του Αρχηγού της Ε.Φ. και τον αντικαθιστά όταν αυτός απουσιάζει. Έτσι, στις 7-15 Φεβρουαρίου του 2009 ενώ ο Αρχηγός απουσίαζε στο εξωτερικό παρακάθησε σε σύσκεψη παρουσία του Υπουργού Άμυνας. Στη σύσκεψη λέχθηκε ότι μετά από συνενόηση τα φορτία θα μεταφερθούν στο συγκεκριμένο χώρο χωρίς ο ίδιος να γνωρίζει ποιο πήρε την απόφαση για τη φύλαξη του φορτίου αφού όπως σημείωσε δεν ερωτήθηκε.
Το αντικείμενο της σύσκεψης ήταν οι λεπτομέρειες για την εμπλοκή των διάφορων υπηρεσιών για ασφαλή μεταφορά του φορτίου και ζητήθηκε πλήρης εχεμύθεια. Ακολούθως στις 13/2 μετέβη στη βάση για να δει αν ακολουθούνται σωστά οι διαδικασίες και οι αποφάσεις που λήφθηκαν στη σύσκεψη.
«Έκανα αυτό που έπρεπε σε ότι αφορά στις αρμοδιότητές μου», δήλωσε ο κ. Αργυρού και πρόσθεσε ότι «Όσο απουσίαζε στο εξωτερικό ο Αρχηγός, ενημερωνόταν τηλεφωνικά από εμένα και τον επιτελάρχη του ΓΕΕΦ». Στη συνέχεια ανάφερε ότι το Μάρτιο του 2009 ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης τον ενημέρωσε σχετικά με τις ενέργειες που έγιναν σε σχέση με το πλοίο και το φορτίο και του παρέδωσε το σχετικό ημερολόγιο. «Δεν κλήθηκα σε άλλη σύσκεψη αλλά ούτε έλαβα πρακτικά άλλης σύσκεψης». Πρόσθεσε ότι δεν έλαβε καμία απόφαση για φύλαξη του φορτίου και ούτε ρωτήθηκε ή εξέφρασε άποψη για τη φύλαξη και την επικινδυνότητα του φορτίου. Άλλωστε, όπως σημείωσε, η Εθνική Φρουρά είχε μόνο ευθύνη φύλαξης του φορτίου και δεν είχε ο ίδιος οποιαδήποτε εξουσία πάνω στο πλοίο.
Στις 20 Ιουλίου του 2009 έλαβε επιστολή από το Υπουργείο Άμυνας στην οποία τον ρωτούσαν αν ήθελε κάποια υλικά από το φορτίο και απάντησε αρνητικά στις 31 Ιουλίου.
Για το θέμα της αποστολής δειγμάτων στην Ελλάδα, ο κ. Αργυρού δήλωσε ότι δεν ρωτήθηκε και ότι δεν συμμετείχε στη σχετική σύσκεψη. Αργότερα όμως, εκτελώντας διαταγές υπέγραψε έγγραφα εσωτερικής αλληλογραφίας για αποστολή δειγμάτων στην Ελλάδα αλλά αυτές οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες αφού θα πρέπει να ληφθούν οι αναγκαίες προσφορές και γι’ αυτό δεν κατέστη δυνατή η αποστολή του δείγματος.
Ερχόμενος στο τελευταίο διάστημα πριν την τραγωδία, ο κ. Αργυρού δήλωσε πως στις 4 Ιουλίου δέχθηκε τηλεφώνημα από το στρατόπεδο ότι το ένα εμπορευματοκιβώτιο ήταν διογκωμένο. Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Υπουργείου Άμυνας και υπέδειξε να ενημερωθεί αμέσως ο Αρχηγός, επειδή το θέμα το χειριζόταν εκείνος. Θεώρησα ότι δεν έπρεπε να κάνω κάτι αλλά να περιμένω διαταγές. Δεν με ενημέρωσε για τις ενέργειές του από εκεί και πέρα. Ενημερώθηκα αργότερα ότι θα στέλνοντας ειδικοί στο Μαρί για επί τόπου επίβλεψη του προβλήματος. «Δεν γνωρίζω και δεν ενημερώθηκα τι έκανε ο Αρχηγός όταν πήρε αργότερα την έκθεση Γεωργιάδη».
Στις 8 Ιουλίου μετά από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Άμυνας για μεταφορά του Στρατοπέδου Παναγίδη επιστρέφοντας στο ΓΕΕΦ ενημέρωσε τη Ναυτική Βάση ότι μία από τις εισηγήσεις των ειδικών ήταν να τοποθετηθεί σύστημα αυτόματου ραντίσματος, αφού εκπονηθεί τεχνική μελέτη.
Στις 11 Ιουλίου δέχθηκε τηλεφώνημα από τον Αρχηγό ότι η πυρκαγιά είχε πάρει διαστάσεις και τον ρώτησε αν θα έπρεπε να στείλει ελικόπτερα για κατάσβεση. Την απόφαση για τα ελικόπτερα την πήρε ο Ιωαννίδης και ήταν η πρώτη φορά που ρωτήθηκε από τον Αρχηγό σχετικά.
(Τελευταία ενημέρωση 10.40)
Ακολούθως, ο κ. Αργυρού δήλωσε πως ήταν έτοιμος να δεχτεί ερωτήσεις.
Πολυβιου: σε διαφορά σημεία της δήλωσης σας είπατε ότι τι θέμα το χειριζόταν ο αρχηγός, εγώ όχι ενήμερος… δεν ήταν λογικό αν σε κάτι σοβαρό όπως αυτό, εσείς από μόνος να λάβετε πρωτοβουλία;
Αργυρού: Η ερώτηση επηρεάζει ποινική έρευνα δεν θα απαντήσω!
Οι δικηγόροι των θυμάτων Ερωτοκρίτου και Τριανταφυλλίδης έθεσαν θέμα ότι αφού ο μάρτυρας αποφάσισε να μιλήσει, δεν δικαιούται να μην απαντά σε ερωτήσεις. Δικαιούται, όπως υποστήριξαν, να μην απαντήσει σε ερωτήσεις που ισοδυναμούν με ενέργεια ποινικού ερωτήματος.
Ο κ. Γεωργίου απάντησε ότι ο πελάτης του έχει το δικαίωμα να μην απαντήσει σε όποια ερώτηση θέλει, ζητώντας από την επιτροπή να του κατοχυρώσει το δικαίωμα αυτό.
Ο κ. Πολυβίου σε παρέμβασή του δήλωσε πως είναι αποφασισμένος να ολοκληρώσει το πόρισμα μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. «Αν δω ότι υπάρχουν ενστάσεις, θα προχωρήσω με κλειστές ακροάσεις», είπε και πρόσθεσε ότι, «Ο κ. Αργυρού έχει δικαίωμα να μην απαντήσει αν θεωρεί ότι κάποια ερώτηση μπορεί να τον ενοχοποιήσει. Δεν θα δεχθώ διαπόμπευση κανενός και δεν πρόκειται να επηρεάσω τον Γενικό Εισαγγελέα». Ακολούθως τόνισε ότι θα επικεντρωθεί στον τομέα των πολιτικών ευθυνών χωρίς να επηρεάζεται η ποινική διαδικασία.
Η διαδικασία διακόπηκε για λίγα λεπτά ώστε ο κ. Πολυβίου να εξετάσει πως πρέπει να συνεχιστεί η ακρόαση και αν ο κ. Αργυρού έχει δικαίωμα να μην απαντάει σε ερωτήσεις. Κατά την επανέναρξη της διαδικασίας ο κ. Πολυβίου πως ο κ. Αργυρού έχει το δικαίωμα να μην απαντήσει σε ερωτήσεις. Ακολούθως δήλωσε πως θα επισπεύσει τη διαδικασία και κάλεσε τους δικηγόρους να μην διακόπτουν διαρκώς.
Ερ: Σε σημεία της κατάθεσης σας αναφέρεστε σε πυρίτιδα… γνωρίζατε τι περιείχαν τα εμπορευματοκιβώτια;
Αργ: Γνώριζα ότι είχαν πυρίτιδα και γενικό στρατιωτικό υλικό, δεν συμμετείχα στις καταμετρήσεις
Ερ: Περίπου πότε λάβατε γνώση για επικινδυνότατα φορτία;
Αργ: Στις 4 Ιουλίου με την μικροέκρηξη που έγινε, λόγω και πιο λεπτομερούς ενημέρωσης που είχαμε.
Ερ: Εκφορτώθηκαν στις 13 Φεβρουαρίου, όπως είπατε… και από εκεί μεταφέρθηκαν στο Μαρί και τοποθετήθηκαν στην πλατεία του Λιμανιού στο Μαρί. Ξέρετε πότε μετακινήθηκαν από το λιμάνι και πήγαν στη Βάση;
Αργ: Σύμφωνα με το ημερολόγιο Γεωργιάδη μεταφέρθηκαν στις 6, 9, 10, 11 Μαρτίου 2009. Είχα γνώση της τελικής τοποθεσίας.
Ερ: 28/5/2009, ο κ. Τσαλικίδης με επιστολή σε Υπουργείο Άμυνας αναφέρεται σε κινδύνους αποσταθεροποίησης, αλλοίωσης και ανάφλεξης και τονίζει ότι αν μείνουν πρεπει να ληφθούν μέτρα προστασίας. Λέτε ότι τα θέμα τα αυτά σωστά εγείρονται, γνωρίζατε για την επιστολή;
Αργ: Ναι, την υπέγραψα
Ερ: Άρα γνωρίζατε νωρίτερα για την επικινδυνότητα του φορτίου απ’ ότι είπατε προηγουμένως
Αργ: Συνειδητοποίησα τον κίνδυνο στις 4 Ιουλίου 2011. Εμείς επισημάναμε τους ενδεχόμενους κινδύνους στον Υπουργό Άμυνας και αναμέναμε ενέργειες του.
Ερ: Αν για παράδειγμα στο ΚΕΝ Πάφου υπήρχαν εκρηκτικά από το 1974, θα στέλνατε επιστολή στον Υπουργό Άμυνας και αυτός θα επικοινούσε με το Υπουργείου Οικονομικών ή θα τρέχατε για να προστατεύσετε τους στρατιώτες;
Αργ: Είχαμε ευθύνη φύλαξης και ασφάλειας του φορτίου και γι’ αυτό μεριμνούσαμε. Διαβιβάσμε όπως έπρεπε στο υπουργείο Άμυνας τις ανησυχίες μας.
Ερ: Δεν έπρεπε να αφήσουμε πίσω τις ιεραρχίες για να προστατεύσουμε τον κόσμο;
Αργ: Δεν μπορούσα εγώ να πω ότι καταστρέφω την πυρίτιδα. Στάλθηκε επιστολή για οδηγίες από το Υπουργείο Άμυνας για περαιτέρω χειρισμό των εμπορευματοκιβωτίων.
Ερ: Υπήρξε απάντηση;
Αργ: Όχι. Στάλθηκε έγγραφο από το ΥΠΑΜ στις 20.7.09 ότι εξετάζει τις προβλεπόμενες επιλογές. Το θέμα έμεινε εκεί μετά τον Φεβρουάριο του 2011. Το ΥΠΑΜ έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΞ και έγιναν συσκέψεις. Στις 4/11/2009 ο Αρχηγός σημείωσε ότι το ΓΕΕΦ επισημαίνει τους κινδύνους και ζητεί τη λήψη απόφασης για την περαιτέρω τύχη του φορτίου.
Ερ: Από 28/5/09 και την επιστολή του Αρχηγού μέχρι την έκρηξη, υπήρξε καθυστέρηση και διερωτάται κανείς κατά πόσο το καλύτερο που μπορεί να προσφέρει το κράτος είναι μια σειρά επιστολών σε ΥΠΑΜ και συσκέψεων σε πολιτικό επίπεδο χωρίς να γίνεται τίποτα άλλο. Δεν μπορούσε κανείς να πει «φτάνει πια» και να γίνει κάτι;
Αργ: Δεν ήταν θέμα Υπαρχηγού αυτό. Το υλικό αυτό επαναλαμβάνω δεν ανήκε στην Εθνική Φρουρά.
Ερ: Στις 7 Ιουλίου ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης σας είπε ότι ετοίμασε Έκθεση Ασφάλειας με φωτογραφίες και την έδωσε στον Αρχηγό και εσείς του είπατε να τη δώσει στον οδηγό σας. Δεν πήρατε ένα τηλέφωνο στον αρχηγό για την Έκθεση;
Αρ: Ήταν εις γνώση του Αρχηγού από τις 5 Ιουλίου. Μετά από σύσκεψη συγκροτήθηκε ομάδα και έκανε έκθεση που μου δόθηκε στις 7 Ιουλίου, δεν πήρα τον Αρχηγό για αυτό το θέμα. Ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης με επισκέφθηκε στο γραφείο μου στις 5 Ιουλίου και με ενημέρωσε για την κατάσταση. Δεν θυμάμαι να μου είπε ότι στη θέση μου θα διέταζε κόκκινο συναγερμό (όπως ειπώθηκε).
-------------------------------------
Σύμφωνα με πληροφορίες, που μετέδωσε χθες βράδυ το Σίγμα, ο Μάρκος Κυπριανού ετοίμασε 10σελιδο έγγραφο με τις θέσεις του, το οποίο και θα αναγνώσει. Σ’ αυτό τονίζεται ό τι η ασφαλής φύλαξη του φορτίου ήταν αρμοδιότητα του Υπουργείου Άμυνας και σ’ αυτό θα πρέπει να εστιαστούν οι ευθύνες.
Χθες άκρως αποκαλυπτικός σε ό,τι αφορά τους χειρισμούς σε σχέση με τη διαχείριση των φονικών εμπορευματοκιβωτίων εμφανίστηκε ενώπιον της Επιτροπής, ο τελών σε διαθεσιμότητα Γενικός Διευθυντής του ΥΠΕΞ, Νίκος Αιμιλίου. Απαντώντας στις ερωτήσεις του Πόλυ Πολυβίου, ο κ. Αιμιλίου απέδωσε τις αποφάσεις που λαμβάνονταν, στους πολιτικούς του προϊσταμένους, κάνοντας συνεχώς αναφορές στ’ όνομα του τέως ΥΠΕΞ, Μάρκου Κυπριανού.
Ο κ. Πολυβίου αναφέρθηκε αρχικά σε δείπνο που είχε ο κ. Αιμιλίου με τον Αναπληρωτή ΥΠΕΞ της Συρίας στις 29 Ιανουαρίου 2009, παρουσία του Διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, Λεωνίδα Παντελίδη, και για το οποίο δείπνο ο κ. Αιμιλίου είχε ετοιμάσει σημείωμα. Στο σημείωμα ο κ. Αιμίλιου είχε γράψει ότι ο Σύρος αξιωματούχος είχε αναφέρει ότι η Συρία αντιμετωπίζει το ζήτημα με κύριο γνώμονα το εθνικό της συμφέρον, και ότι τυχόν αρνητική εξέλιξη σε σχέση με το πλοίο θα επηρεάσει όχι μόνο τις σχέσεις της Κύπρου με τη Συρία, αλλά και με όλο τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο. Ο Σύρος διπλωμάτης είχε επίσης αναφέρει πως πρέπει να προβληματίσει την Κύπρο το γεγονός ότι τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Αίγυπτος δεν κατάσχεσαν το φορτίο, αλλά άφησαν τις δύσκολες αποφάσεις να ληφθούν από την Κύπρο.
Ο κ. Πολυβίου ανέφερε πως η απάντηση του κ. Αιμιλίου στο σημείωμα για το δείπνο με τον Σύρο Αναπληρωτή ΥΠΕΞ ήταν πως η Κύπρος δεν μπορεί να παραβιάζει ψηφίσματα του ΣΑ, και πως η Κυπριακή Δημοκρατία και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στις διμερείς σχέσεις με τη Συρία. Ο Σύρος αξιωματούχος ήταν κάθετα αντίθετος με την εμπλοκή των ΗΕ στο θέμα, ενώ ο κ. Αιμιλίου και ο κ. Παντελίδης του είχαν πει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν επιθυμεί την παραμονή του φορτίου στην Κύπρο, λόγω σοβαρών κινδύνων που προκαλεί το περιεχόμενο του.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, Νίκος Αιμιλίου, επικαλούμενος μάλιστα σχετική αλληλογραφία είπε ότι η Επιτροπή Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας ζήτησε να έρθουν εμπειρογνώμονες για να εξετάσουν τα εμπορευματοκιβώτια, αλλά δεν υπήρξε απάντηση.
Ανέφερε επίσης ότι δεν υπήρχε λεπτομερής εικόνα του εμπορεύματος που μετέφερε το πλοίο.
Τη Δευτέρα, 5 Σεπτεμβρίου, θα καταθέσει ενώπιον της Επιτροπής ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, αλλά δεν πρόκειται να υπάρξει ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση της κατάθεσης του.
Τις ακροάσεις παρακολουθούν συγγενείς των νεκρών μαζί με τους δικηγόρους τους.
Πολιτικές ευθύνες και ασάφειες στις μαρτυρίες προσώπων καταγράφονται στην έκθεση της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής για την τραγωδία στο Μαρί. Γίνεται επίσης λόγος για επιπολαιότητα, στον τρόπο, με τον οποίο λήφθηκε η απόφαση για τοποθέτηση του φορτίου, στο συγκεκριμένο χώρο. Στην 32 σελίδων έκθεση, υπογραμμίζεται ότι υποτιμήθηκε η επικινδυνότητα του φορτίου, καθώς επισημαίνεται η άρνηση προσώπων να αναλάβουν το μέρος της όποιας ευθύνης.
Λανθασμένη κρίνει το ΑΚΕΛ τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Επιτροπής, πριν την ολοκλήρωση των καταθέσεων στο Γενικό Εισαγγελέα και τον Πόλυ Πολυβίου.
- Σήμερα καταθέτουν Μάρκος Κυπριανού και Σάββας Αργουρού
- 10σέλιδο έγγραφο με τη θέση του, ετοίμασε ο τέως ΥΠΕΞ
- Στον πρώην και τον τέως Αρχηγό μεταθέτει τις ευθύνες ο Αργυρού
- Μάρκος Κυπριανού:
«Την πολιτική απόφαση για κατάσχεση του φορτίου την έλαβε ο Πρόεδρος και ήταν σωστή»
«Δεν είχαμε ενημέρωση για την κατάσταση και το βαθμό επικινδυνότητας του φορτίου»
«Δεν δόθηκε υπόσχεση για επιστροφή του φορτίου στη Συρία» - Μ.Κ:"Το ΥΠΑΜ δεν μας είπε ποτέ «δεν έχουμε τη δυνατότητα φύλαξης»
- "Αγοράζαμε χρόνο μέχρι να δούμε τι θα γινόταν"
- Πολυβίου: Είναι λογικό να θεωρούμε τη Συρία ως αντίβαρο και ως συνιστώσα πολιτική ισορροπία στα ΗΕ;
- Κυπριανού: Το Ιράν είχε διασυνδέσεις με Τουρκία και δεν μας υπερασπιζόταν σε ισλαμική διάσκεψη. Άρα δεν τίθεται θέμα επιλογής μεταξύ Ιραν και ΕΕ
(Τελευταία ενημέρωση 13:45)
Η διαδικασία διακόπηκε και θα συνεχιστεί την ερχόμενη Πέμπτη στις 9μιση το πρωί με τη συνέχιση της κατάθεσης του τέως ΥΠΕΞ Μάρκου Κυπριανού, ο οποίος θα απαντήσει και σε άλλα ερωτήματα που θα του θέσει ο Πόλυς Πολυβίου.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας, συζητήθηκε και το έγγραφο το οποίο απεκάλυψε η εφημερίδα «Σημερινή» και αφορούσε τα πρακτικά από τη συνάντηση Χριστόφια-Άσαντ.
Ο Πόλυς Πολυβίου ρώτησε τον Μάρκο Κυπριανού για τις διαβεβαιώσεις Χριστόφια προς Άσαντ ότι «δεν θα παραδοθεί το φορτίο σε άλλο οργανισμό και θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι να είναι δυνατή η επιστροφή του στη Συρία». Ο πρώην ΥΠΕΞ απάντησε ότι πολιτική της Κυβέρνησης ήταν να παραμείνει το φορτίο στην Κύπρο, και ότι δεν θα επιστεφόταν, σύμφωνα με ψηφίσματα συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο κ. Πολυβίου διέκρινε μια αντίθεση μεταξύ της θέσης Μ. Κυπριανού-Χριστόφια. Ο κ. Κυπριανού είπε τότε ότι «σε διπλωματικές επαφές τέτοιου τύπου «λέγονται πολλά και εφαρμόζονται λίγα».
(Τελευταία ενημέρωση 13:30)
Συνεχίζεται η εξέταση των μαρτύρων για την τραγωδία στο Μαρί, από την ερευνητική επιτροπή. Αυτή την ώρα καταθέτει ο τέως ΥΠΕΞ Μάρκος Κυπριανού.
Μάρκος Κυπριανού: Ήμουν παρών σε συνάντηση Χριστόφια – Ασαντ στις 31/10/09 στη Δαμασκό.
Πολυβίου: σε πρακτικό συνάντησης γίνονται 3 αναφορές σε φορτίο: διαβεβαιώσεις ότι δεν θα παραδώσει το φορτίο σε άλλο οργανισμό και θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι να είναι δυνατή η επιστροφή του στη Συρία. Αυτή ήταν η πολιτική δημοκρατίας; Να το κρατήσουμε μέχρι να το επιστρέψουμε;
Κυπριανού: πολιτική μας ήταν ότι θα παραμείνει στην Κύπρο, όχι ότι θα επιστραφεί, σύμφωνα με ψηφίσματα συμβουλίου Ασφαλείας
Πολυβίου: τότε πως ο Χριστόφιας προέβη σε διαβεβαιώσεις;
Κυπριανού: είπε έως ότου καταστεί δυνατό, βέβαια δεν μπορώ να ερμηνεύσω την αναφορά του Προέδρου
Πολυβίου: Σαφής αντίθεση μεταξύ της θέσης σας, ότι δεν δώσατε υποσχέσεις σε Συρία και τις διαβεβαιώσεις Χριστόφια ότι θα παραμείνουν εδώ μέχρι να επιστραφούν. Δεν έπρεπε να διαφωνήσετε με τον Πρόεδρο;
Κυπριανού: δεν θυμάμαι αν το σχολίασα, αλλά δεν υπήρξε ανάγκη αφού δεν τέθηκε θέμα επιστροφής του φορτίου
Πολυβίου: αφού εσείς διαφωνείτε με τη διατύπωση της πολιτικής Χριστόφια, αφού την είπε τρεις φορές, δεν έπρεπε να το τονίσετε;
Κυπριανού: ήταν κάτι που λέχθηκε εκείνη την στιγμή…. Σε διπλωματικές επαφές τέτοιου τύπου λέγονται πολλά και εφαρμόζονται λίγα.
Πολιτικοί λόγοι έλεγαν για κατάσχεση και φύλαξη φορτίου στην Κύπρο με βάση ψηφίσματα και της ΕΕ, από την άλλη όμως ήταν η σχέση με ισλαμικές χώρες, Συρία και Ιράν, με τις οποίες αντιμετωπίζαμε συγκεκριμένα προβλήματα.
Αυτή ήταν η πολιτική μας ήταν ορθή, αγοράζαμε χρόνο μέχρι να δούμε τι θα γινόταν.
Πολυβίου: 31/8/09 επίσκεψη Χριστόφια μέχρι και έκρηξη, υλοποιήθηκε η πολιτική προέδρου να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν.
Κυπριανού: Από τις 12/10 ζήτησα να δω τι έγινε, από την άλλη μιλάμε για πυρίτιδα. Από το 2010 σκεφτόμασταν και άλλες επιλογές.
Πολυβίου: 11.2.09 λέτε ότι έγινε ενημέρωση Προέδρου της Δημοκρατίας και το θέμα δεν απασχόλησε ξανά υπουργικό εκτός μετά από την έκρηξη. Δεν έπρεπε το θέμα αυτό να απασχολήσει υπουργικό ξανά και να ληφθούν αποφάσεις;
Κυπριανού: «6/2/09 σύσκεψη πριν το υπουργικό, συμμετείχα αλλά δεν θυμάμαι τι λέχθηκε και από ποιόν.
(δεν στάλθηκαν τα πρακτικά είπε ο Πολυβίου, λανθασμένα) – θα έπρεπε να είχαν σταλεί, είπε ο Μάρκος
Πολυβίου: Νοέμβριο 2009, Ιούνιο 2010 και Δεκέμβριο 2010 -επιστολές κ. Στυλιανίδη προς ΓΔ ΥΠΕΞ με κοινοποίηση και σε άλλους, επισημαίνοντας τους κινδύνους από την υπαίθρια φύλαξη φορτίου και ζητεί τελική λήψη απόφασης. Κρίνει το θέμα σοβαρά και απαντά ο κ. Αιμιλίου ότι οι πολιτικοί λόγοι δεν έχουν αλλάξει και δεν διαξιολογείται αλλαγή στον τρόπο χειρισμού του θέματος
Σχόλιο σας.
Κυπριανού: αναλαμβάνω ευθύνη για τις ενέργειες λειτουργών υπουργείου και ΓΔ. Δεν αποφάσιζα αυταρχικά, συζητούσα με τους συνεργάτες μου. Ο ΓΔ δεν είναι απλώς δημόσιος υπάλληλος και αν κάποιος εξ αυτών έφερνε ενστάσεις θα το συζητούσαμε. Οι πολιτικοί λόγοι συνέχιζαν να υφίστανται, δεν θυμάμαι αλλά θεωρώ σωστό το περιεχόμενο της απαντητικής επιστολής Αιμιλίου
Το ΥΠΑΜ δεν μας είπε ποτέ «δεν έχουμε τη δυνατότητα φύλαξης», αν το έκανε θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Τώρα λένε ότι είχαν πρόβλημα φύλαξης.
Μάρκος: Η απόφαση για φύλαξη του φορτίου στο Μαρί δεν έχω κανένα στοιχείο για το πώς λήφθηκε. Για το πότε το έμαθα, ήταν μετά την επιστροφή μου από την Μόσχα, αλλά δεν γνώριζα για τον τρόπο της υπαίθριας φύλαξης.
Πολυβίου: Πρακτικό 7/2/11 από σύσκεψη στο ΥΠΑΜ, έγινε αναφορά από Ευγενίου και Σταυρινίδου, σε πιθανότητα έκρηξης και καταστροφής
Κυπριανού: Συζητούσαμε πώληση, το ενδεχόμενο πλειστηριασμού, δεν νομίζω οποιοσδήποτε άλλος από τους παρόντες να συζητούσε τέτοια θέματα, αν τίθετο θέμα μεγάλης επικινδυνότητας και αποσταθεροποίησης του φορτίου, η εικόνα αφορούσε την πιθανότητα και όχι την επικινδυνότητα.
Είναι λογικό να θεωρούμε τη Συρία ως αντίβαρο και ως συνιστώσα πολιτική ισορροπία στα ΗΕ;
Πολυβίου: νομικοί λόγοι επέβαλλαν να έρθει το φορτίο στην Κύπρο και να κατασχεθεί αλλά λόγοι κοινής λογικής επέβαλλαν να ξεφορτωθούμε ή να καταστρέψουμε το φορτίο με βάση τις ενδεδειγμένες από ΟΗΕ και ΕΕ οδηγίες.
Κυπριανού: Όταν άρχισαν να αλλάζουν οι πολιτικοί λόγοι, υπήρξε απόφαση για έλεγχο και πώληση και καταστροφή του Φορτίου. Έχουμε το εθνικό μας πρόβλημα και κίνδυνο από τις ισλαμικές χώρες λόγω του ψευδοκράτους. Υπήρχε σύνδεση Συρίας – Αμμοχώστου. Το Ιράν είχε διασυνδέσεις με Τουρκία και δεν μας υπερασπιζόταν σε ισλαμική διάσκεψη. Άρα δεν τίθεται θέμα επιλογής μεταξύ Ιραν και ΕΕ;
Όταν τέθηκε θέμα σύνδεσης Λατάκιας -Αμμοχώστου - ΕΕ μας είπε να το λύσουμε μόνοι μας. Αν το δίναμε σε άλλη χώρα, θα ρίχναμε λάδι στη φωτιά.
Κυπριανού: Έκανα προσπάθειες να κατευνάσω τους Σύρους, αλλά ο ίδιος δεν θα έλεγα κάτι τέτοιο όπως οι διαβεβαίωση του Χριστόφια για επιστροφή του φορτίου στον Άσαντ όταν θα ήταν εφικτό.
(Τελευταία Ενημέρωση 12.48)
Συνεχίζεται η εξέταση των μαρτύρων για την τραγωδία στο Μαρί, από την ερευνητική επιτροπή. Πρώτος κατέθεσε ο τέως Υπαρχηγός Σάββας Αργυρού ο οποίος αρνήθηκε να απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις γεγονός που προκάλεσε ένταση στην αίθουσα εξαιτίας των ενστάσεων των δικηγόρων των οικογενειών των θυμάτων. Ο κ. Αργυρού επέρριψε τις ευθύνες στον πρώην και τον τέως Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς δηλώνοντας ότι δεν ήταν ο ίδιος υπεύθυνος.
Ακολούθως στο βήμα ανέβηκε ο Μάρκος Κυπριανού ο οποίος ανέγνωσε τη δεκασέλιδη ανακοίνωσή του και τώρα απαντάει σε ερωτήσεις.
Η δήλωση του Μάρκου Κυπριανού:
Στις 26 με 27 Ιανουαρίου του 2009 ενημερώθηκα για το επίμαχο φορτίο και οι αρμόδιες υπηρεσίες έδρασαν αμέσως. Στις 29 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε ο έλεγχος του φορτίου και ακολούθως έφτασε στην Κύπρο ο ΥΠΕΞ της Συρίας. Στις 30 Ιανουαρίου μας κοινοποιήθηκε διάβημα της Γαλλίας για το θέμα ενώ στις 8 με 9 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε έλεγχος του φορτίου. Στις 11 Φεβρουαρίου αναχώρησα για Μόσχα και επέστρεψα στις 13 Φεβρουαρίου. Στις 11 Φεβρουαρίου έγινε ενημέρωση του Προέδρου κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου στην οποία αναφέρθηκε ότι το φορτίο δεν είναι επικίνδυνο αν δεν τύχει επεξεργασίας. Τότε ο Πρόεδρος ανέφερε ότι εφόσον δεν είναι επικίνδυνο θα το κρατήσουμε. Ορίστηκε νέα σύσκεψη για τις 12 Φεβρουαρίου που απουσίαζα στη Μόσχα όπου αποφασίστηκε ότι θα μεταφερθούν τα εμπορευματοκιβώτια στο Μαρί. Δεν υπήρξε σε εκείνη τη σύσκεψη εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών ούτε παρέλαβα πρακτικά.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε τη φύλαξη του φορτίου στην Κύπρο. Ήταν μία πολιτική απόφαση και θεωρώ πως ήταν ορθή για την εξωτερική μας πολιτική. Πολλές χώρες εξέφρασαν ικανοποίηση για τον χειρισμό που έγινε. Υπήρχαν, εξάλλου, διαβεβαιώσεις ότι δεν ήταν επικίνδυνο. Από τη στιγμή που αποφασίστηκε η εκφόρτωση ο ρόλος του Υπουργείου Εξωτερικών ήταν να παρακολουθεί ότι δεν θα γινόταν ενέργεια που να δημιουργούσε διπλωματικά προβλήματα στην Κύπρο.
Στη συνέχεια ο Μάρκος Κυπριανού αναφέρθηκε στις συσκέψεις που έγιναν όλο αυτό το διάστημα και για τις οποίες ανέφερε ότι στις 6 Αυγούστου του 2009 στη σύγκεψη που πραγματοποιήθηκε όλοι συμφωνούσαν να παραμείνει το φορτίο υπό την επίβλεψη της Ε.Φ. και να σταλούν εισηγήσεις για τους περαιτέρω χειρισμούς. Αντί εισηγήσεων το Υπουργείο Άμυνας ζήτησε την επανεξέταση του θέματος. Στις 14 Σεπτεμβρίου απαντήσαμε στο Υπουργείο Άμυνας ότι η πολιτική απόφαση δεν έχει αλλάξει.
«Στη σύσκεψη της 7ης Φεβρουαρίου του 2011 στο Υπουργείο Άμυνας δεν έγινε οποιαδήποτε αναφορά για άμεσο κίνδυνο. Κανένας δεν εξέφρασε επιφυλάξεις σε σχέση με την εισήγησή μου για έλεγχο της πυρίτιδας», ανέφερε ο κ. Κυπριανού. «Αν η εισήγησή μου ήταν λάθος γιατί δεν τη διόρθωσαν;»
Ακολούθως ο κ. Κυπριανού ανέφερε πως από τη στιγμή που η πολιτική απόφαση για παραμονή του φορτίου στην Κύπρου λήφθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν θα μπορούσε ο ίδιος να την αναιρέσει. Για την μεταφορά και τη φύλαξη του φορτίου η απόφαση λήφθηκε από το Υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΕΦ. Αν πράγματι το ΓΕΕΦ διαφωνούσε τότε θα έπρεπε να ο Υπουργός Άμυνας να το αναφέρει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Επιπλέον το Υπουργείο Άμυνας ουδέποτε απευθύνθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών για ενημέρωση.
Στη συνέχεια ο κ. Κυπριανού ανέφερε ότι δεν καθορίστηκε ο χρόνος φύλαξης του φορτίου και ποτέ δεν είπε ο ίδιος ότι έπρεπε να παραμείνει στη Ναυτική Βάση. Επίσης ποτέ δεν υπήρξε ενημέρωση για διογκώσεις και εκρήξεις αφού το έμαθαν μετά την τραγωδία.
Καταλήγοντας ο Μάρκος Κυπριανού δήλωσε ότι το τραγικό συμβάν οφείλεται σε λανθασμένες συνθήκες φύλαξης και αποθήκευσης και δεν έχει σχέση με την πολιτική απόφαση. «Αναλαμβάνω ευθύνες που αναλογούν στον Υπουργού Εξωτερικών, όμως για την κατάληξη εγώ και προσωπικό του ΥΠΕΞ δεν φέρουμε ευθύνη», δήλωσε. «Προσωπικά ανέλαβα ευθύνη και παραιτήθηκα λόγω πολιτικής παιδείας».
(Τελευταία Ενημέρωση 9.41)
Ξεκίνησε η διαδικασία με την κατάθεση του τέως Υπαρχηγού της Εθνικής Φρουράς Σάββα Αργυρού ο οποίος θα απαντήσει στις ερωτήσεις αφού πρώτα αναγνώσει τη δήλωση που έχει ετοιμάσει.
(Τελευταία Ενημέρωση 10.05)
Ο κ. Αργυρού δήλωσε ότι θα αμφισβητήσει δικαστικά την απόφαση για παύση του από το αξίωμα του Υπαρχηγού της Ε.Φ. και θα κινηθεί νομικά εναντίον της Δημοκρατίας.
Εξηγώντας τα καθήκοντα του ανέφερε πως εκτελεί τις διαταγές του Αρχηγού της Ε.Φ. και τον αντικαθιστά όταν αυτός απουσιάζει. Έτσι, στις 7-15 Φεβρουαρίου του 2009 ενώ ο Αρχηγός απουσίαζε στο εξωτερικό παρακάθησε σε σύσκεψη παρουσία του Υπουργού Άμυνας. Στη σύσκεψη λέχθηκε ότι μετά από συνενόηση τα φορτία θα μεταφερθούν στο συγκεκριμένο χώρο χωρίς ο ίδιος να γνωρίζει ποιο πήρε την απόφαση για τη φύλαξη του φορτίου αφού όπως σημείωσε δεν ερωτήθηκε.
Το αντικείμενο της σύσκεψης ήταν οι λεπτομέρειες για την εμπλοκή των διάφορων υπηρεσιών για ασφαλή μεταφορά του φορτίου και ζητήθηκε πλήρης εχεμύθεια. Ακολούθως στις 13/2 μετέβη στη βάση για να δει αν ακολουθούνται σωστά οι διαδικασίες και οι αποφάσεις που λήφθηκαν στη σύσκεψη.
«Έκανα αυτό που έπρεπε σε ότι αφορά στις αρμοδιότητές μου», δήλωσε ο κ. Αργυρού και πρόσθεσε ότι «Όσο απουσίαζε στο εξωτερικό ο Αρχηγός, ενημερωνόταν τηλεφωνικά από εμένα και τον επιτελάρχη του ΓΕΕΦ». Στη συνέχεια ανάφερε ότι το Μάρτιο του 2009 ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης τον ενημέρωσε σχετικά με τις ενέργειες που έγιναν σε σχέση με το πλοίο και το φορτίο και του παρέδωσε το σχετικό ημερολόγιο. «Δεν κλήθηκα σε άλλη σύσκεψη αλλά ούτε έλαβα πρακτικά άλλης σύσκεψης». Πρόσθεσε ότι δεν έλαβε καμία απόφαση για φύλαξη του φορτίου και ούτε ρωτήθηκε ή εξέφρασε άποψη για τη φύλαξη και την επικινδυνότητα του φορτίου. Άλλωστε, όπως σημείωσε, η Εθνική Φρουρά είχε μόνο ευθύνη φύλαξης του φορτίου και δεν είχε ο ίδιος οποιαδήποτε εξουσία πάνω στο πλοίο.
Στις 20 Ιουλίου του 2009 έλαβε επιστολή από το Υπουργείο Άμυνας στην οποία τον ρωτούσαν αν ήθελε κάποια υλικά από το φορτίο και απάντησε αρνητικά στις 31 Ιουλίου.
Για το θέμα της αποστολής δειγμάτων στην Ελλάδα, ο κ. Αργυρού δήλωσε ότι δεν ρωτήθηκε και ότι δεν συμμετείχε στη σχετική σύσκεψη. Αργότερα όμως, εκτελώντας διαταγές υπέγραψε έγγραφα εσωτερικής αλληλογραφίας για αποστολή δειγμάτων στην Ελλάδα αλλά αυτές οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες αφού θα πρέπει να ληφθούν οι αναγκαίες προσφορές και γι’ αυτό δεν κατέστη δυνατή η αποστολή του δείγματος.
Ερχόμενος στο τελευταίο διάστημα πριν την τραγωδία, ο κ. Αργυρού δήλωσε πως στις 4 Ιουλίου δέχθηκε τηλεφώνημα από το στρατόπεδο ότι το ένα εμπορευματοκιβώτιο ήταν διογκωμένο. Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Υπουργείου Άμυνας και υπέδειξε να ενημερωθεί αμέσως ο Αρχηγός, επειδή το θέμα το χειριζόταν εκείνος. Θεώρησα ότι δεν έπρεπε να κάνω κάτι αλλά να περιμένω διαταγές. Δεν με ενημέρωσε για τις ενέργειές του από εκεί και πέρα. Ενημερώθηκα αργότερα ότι θα στέλνοντας ειδικοί στο Μαρί για επί τόπου επίβλεψη του προβλήματος. «Δεν γνωρίζω και δεν ενημερώθηκα τι έκανε ο Αρχηγός όταν πήρε αργότερα την έκθεση Γεωργιάδη».
Στις 8 Ιουλίου μετά από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Άμυνας για μεταφορά του Στρατοπέδου Παναγίδη επιστρέφοντας στο ΓΕΕΦ ενημέρωσε τη Ναυτική Βάση ότι μία από τις εισηγήσεις των ειδικών ήταν να τοποθετηθεί σύστημα αυτόματου ραντίσματος, αφού εκπονηθεί τεχνική μελέτη.
Στις 11 Ιουλίου δέχθηκε τηλεφώνημα από τον Αρχηγό ότι η πυρκαγιά είχε πάρει διαστάσεις και τον ρώτησε αν θα έπρεπε να στείλει ελικόπτερα για κατάσβεση. Την απόφαση για τα ελικόπτερα την πήρε ο Ιωαννίδης και ήταν η πρώτη φορά που ρωτήθηκε από τον Αρχηγό σχετικά.
(Τελευταία ενημέρωση 10.40)
Ακολούθως, ο κ. Αργυρού δήλωσε πως ήταν έτοιμος να δεχτεί ερωτήσεις.
Πολυβιου: σε διαφορά σημεία της δήλωσης σας είπατε ότι τι θέμα το χειριζόταν ο αρχηγός, εγώ όχι ενήμερος… δεν ήταν λογικό αν σε κάτι σοβαρό όπως αυτό, εσείς από μόνος να λάβετε πρωτοβουλία;
Αργυρού: Η ερώτηση επηρεάζει ποινική έρευνα δεν θα απαντήσω!
Οι δικηγόροι των θυμάτων Ερωτοκρίτου και Τριανταφυλλίδης έθεσαν θέμα ότι αφού ο μάρτυρας αποφάσισε να μιλήσει, δεν δικαιούται να μην απαντά σε ερωτήσεις. Δικαιούται, όπως υποστήριξαν, να μην απαντήσει σε ερωτήσεις που ισοδυναμούν με ενέργεια ποινικού ερωτήματος.
Ο κ. Γεωργίου απάντησε ότι ο πελάτης του έχει το δικαίωμα να μην απαντήσει σε όποια ερώτηση θέλει, ζητώντας από την επιτροπή να του κατοχυρώσει το δικαίωμα αυτό.
Ο κ. Πολυβίου σε παρέμβασή του δήλωσε πως είναι αποφασισμένος να ολοκληρώσει το πόρισμα μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. «Αν δω ότι υπάρχουν ενστάσεις, θα προχωρήσω με κλειστές ακροάσεις», είπε και πρόσθεσε ότι, «Ο κ. Αργυρού έχει δικαίωμα να μην απαντήσει αν θεωρεί ότι κάποια ερώτηση μπορεί να τον ενοχοποιήσει. Δεν θα δεχθώ διαπόμπευση κανενός και δεν πρόκειται να επηρεάσω τον Γενικό Εισαγγελέα». Ακολούθως τόνισε ότι θα επικεντρωθεί στον τομέα των πολιτικών ευθυνών χωρίς να επηρεάζεται η ποινική διαδικασία.
Η διαδικασία διακόπηκε για λίγα λεπτά ώστε ο κ. Πολυβίου να εξετάσει πως πρέπει να συνεχιστεί η ακρόαση και αν ο κ. Αργυρού έχει δικαίωμα να μην απαντάει σε ερωτήσεις. Κατά την επανέναρξη της διαδικασίας ο κ. Πολυβίου πως ο κ. Αργυρού έχει το δικαίωμα να μην απαντήσει σε ερωτήσεις. Ακολούθως δήλωσε πως θα επισπεύσει τη διαδικασία και κάλεσε τους δικηγόρους να μην διακόπτουν διαρκώς.
Ερ: Σε σημεία της κατάθεσης σας αναφέρεστε σε πυρίτιδα… γνωρίζατε τι περιείχαν τα εμπορευματοκιβώτια;
Αργ: Γνώριζα ότι είχαν πυρίτιδα και γενικό στρατιωτικό υλικό, δεν συμμετείχα στις καταμετρήσεις
Ερ: Περίπου πότε λάβατε γνώση για επικινδυνότατα φορτία;
Αργ: Στις 4 Ιουλίου με την μικροέκρηξη που έγινε, λόγω και πιο λεπτομερούς ενημέρωσης που είχαμε.
Ερ: Εκφορτώθηκαν στις 13 Φεβρουαρίου, όπως είπατε… και από εκεί μεταφέρθηκαν στο Μαρί και τοποθετήθηκαν στην πλατεία του Λιμανιού στο Μαρί. Ξέρετε πότε μετακινήθηκαν από το λιμάνι και πήγαν στη Βάση;
Αργ: Σύμφωνα με το ημερολόγιο Γεωργιάδη μεταφέρθηκαν στις 6, 9, 10, 11 Μαρτίου 2009. Είχα γνώση της τελικής τοποθεσίας.
Ερ: 28/5/2009, ο κ. Τσαλικίδης με επιστολή σε Υπουργείο Άμυνας αναφέρεται σε κινδύνους αποσταθεροποίησης, αλλοίωσης και ανάφλεξης και τονίζει ότι αν μείνουν πρεπει να ληφθούν μέτρα προστασίας. Λέτε ότι τα θέμα τα αυτά σωστά εγείρονται, γνωρίζατε για την επιστολή;
Αργ: Ναι, την υπέγραψα
Ερ: Άρα γνωρίζατε νωρίτερα για την επικινδυνότητα του φορτίου απ’ ότι είπατε προηγουμένως
Αργ: Συνειδητοποίησα τον κίνδυνο στις 4 Ιουλίου 2011. Εμείς επισημάναμε τους ενδεχόμενους κινδύνους στον Υπουργό Άμυνας και αναμέναμε ενέργειες του.
Ερ: Αν για παράδειγμα στο ΚΕΝ Πάφου υπήρχαν εκρηκτικά από το 1974, θα στέλνατε επιστολή στον Υπουργό Άμυνας και αυτός θα επικοινούσε με το Υπουργείου Οικονομικών ή θα τρέχατε για να προστατεύσετε τους στρατιώτες;
Αργ: Είχαμε ευθύνη φύλαξης και ασφάλειας του φορτίου και γι’ αυτό μεριμνούσαμε. Διαβιβάσμε όπως έπρεπε στο υπουργείο Άμυνας τις ανησυχίες μας.
Ερ: Δεν έπρεπε να αφήσουμε πίσω τις ιεραρχίες για να προστατεύσουμε τον κόσμο;
Αργ: Δεν μπορούσα εγώ να πω ότι καταστρέφω την πυρίτιδα. Στάλθηκε επιστολή για οδηγίες από το Υπουργείο Άμυνας για περαιτέρω χειρισμό των εμπορευματοκιβωτίων.
Ερ: Υπήρξε απάντηση;
Αργ: Όχι. Στάλθηκε έγγραφο από το ΥΠΑΜ στις 20.7.09 ότι εξετάζει τις προβλεπόμενες επιλογές. Το θέμα έμεινε εκεί μετά τον Φεβρουάριο του 2011. Το ΥΠΑΜ έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΞ και έγιναν συσκέψεις. Στις 4/11/2009 ο Αρχηγός σημείωσε ότι το ΓΕΕΦ επισημαίνει τους κινδύνους και ζητεί τη λήψη απόφασης για την περαιτέρω τύχη του φορτίου.
Ερ: Από 28/5/09 και την επιστολή του Αρχηγού μέχρι την έκρηξη, υπήρξε καθυστέρηση και διερωτάται κανείς κατά πόσο το καλύτερο που μπορεί να προσφέρει το κράτος είναι μια σειρά επιστολών σε ΥΠΑΜ και συσκέψεων σε πολιτικό επίπεδο χωρίς να γίνεται τίποτα άλλο. Δεν μπορούσε κανείς να πει «φτάνει πια» και να γίνει κάτι;
Αργ: Δεν ήταν θέμα Υπαρχηγού αυτό. Το υλικό αυτό επαναλαμβάνω δεν ανήκε στην Εθνική Φρουρά.
Ερ: Στις 7 Ιουλίου ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης σας είπε ότι ετοίμασε Έκθεση Ασφάλειας με φωτογραφίες και την έδωσε στον Αρχηγό και εσείς του είπατε να τη δώσει στον οδηγό σας. Δεν πήρατε ένα τηλέφωνο στον αρχηγό για την Έκθεση;
Αρ: Ήταν εις γνώση του Αρχηγού από τις 5 Ιουλίου. Μετά από σύσκεψη συγκροτήθηκε ομάδα και έκανε έκθεση που μου δόθηκε στις 7 Ιουλίου, δεν πήρα τον Αρχηγό για αυτό το θέμα. Ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης με επισκέφθηκε στο γραφείο μου στις 5 Ιουλίου και με ενημέρωσε για την κατάσταση. Δεν θυμάμαι να μου είπε ότι στη θέση μου θα διέταζε κόκκινο συναγερμό (όπως ειπώθηκε).
-------------------------------------
Σύμφωνα με πληροφορίες, που μετέδωσε χθες βράδυ το Σίγμα, ο Μάρκος Κυπριανού ετοίμασε 10σελιδο έγγραφο με τις θέσεις του, το οποίο και θα αναγνώσει. Σ’ αυτό τονίζεται ό τι η ασφαλής φύλαξη του φορτίου ήταν αρμοδιότητα του Υπουργείου Άμυνας και σ’ αυτό θα πρέπει να εστιαστούν οι ευθύνες.
Χθες άκρως αποκαλυπτικός σε ό,τι αφορά τους χειρισμούς σε σχέση με τη διαχείριση των φονικών εμπορευματοκιβωτίων εμφανίστηκε ενώπιον της Επιτροπής, ο τελών σε διαθεσιμότητα Γενικός Διευθυντής του ΥΠΕΞ, Νίκος Αιμιλίου. Απαντώντας στις ερωτήσεις του Πόλυ Πολυβίου, ο κ. Αιμιλίου απέδωσε τις αποφάσεις που λαμβάνονταν, στους πολιτικούς του προϊσταμένους, κάνοντας συνεχώς αναφορές στ’ όνομα του τέως ΥΠΕΞ, Μάρκου Κυπριανού.
Ο κ. Πολυβίου αναφέρθηκε αρχικά σε δείπνο που είχε ο κ. Αιμιλίου με τον Αναπληρωτή ΥΠΕΞ της Συρίας στις 29 Ιανουαρίου 2009, παρουσία του Διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, Λεωνίδα Παντελίδη, και για το οποίο δείπνο ο κ. Αιμιλίου είχε ετοιμάσει σημείωμα. Στο σημείωμα ο κ. Αιμίλιου είχε γράψει ότι ο Σύρος αξιωματούχος είχε αναφέρει ότι η Συρία αντιμετωπίζει το ζήτημα με κύριο γνώμονα το εθνικό της συμφέρον, και ότι τυχόν αρνητική εξέλιξη σε σχέση με το πλοίο θα επηρεάσει όχι μόνο τις σχέσεις της Κύπρου με τη Συρία, αλλά και με όλο τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο. Ο Σύρος διπλωμάτης είχε επίσης αναφέρει πως πρέπει να προβληματίσει την Κύπρο το γεγονός ότι τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Αίγυπτος δεν κατάσχεσαν το φορτίο, αλλά άφησαν τις δύσκολες αποφάσεις να ληφθούν από την Κύπρο.
Ο κ. Πολυβίου ανέφερε πως η απάντηση του κ. Αιμιλίου στο σημείωμα για το δείπνο με τον Σύρο Αναπληρωτή ΥΠΕΞ ήταν πως η Κύπρος δεν μπορεί να παραβιάζει ψηφίσματα του ΣΑ, και πως η Κυπριακή Δημοκρατία και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στις διμερείς σχέσεις με τη Συρία. Ο Σύρος αξιωματούχος ήταν κάθετα αντίθετος με την εμπλοκή των ΗΕ στο θέμα, ενώ ο κ. Αιμιλίου και ο κ. Παντελίδης του είχαν πει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν επιθυμεί την παραμονή του φορτίου στην Κύπρο, λόγω σοβαρών κινδύνων που προκαλεί το περιεχόμενο του.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, Νίκος Αιμιλίου, επικαλούμενος μάλιστα σχετική αλληλογραφία είπε ότι η Επιτροπή Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας ζήτησε να έρθουν εμπειρογνώμονες για να εξετάσουν τα εμπορευματοκιβώτια, αλλά δεν υπήρξε απάντηση.
Ανέφερε επίσης ότι δεν υπήρχε λεπτομερής εικόνα του εμπορεύματος που μετέφερε το πλοίο.
Τη Δευτέρα, 5 Σεπτεμβρίου, θα καταθέσει ενώπιον της Επιτροπής ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, αλλά δεν πρόκειται να υπάρξει ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση της κατάθεσης του.
Τις ακροάσεις παρακολουθούν συγγενείς των νεκρών μαζί με τους δικηγόρους τους.
Πολιτικές ευθύνες και ασάφειες στις μαρτυρίες προσώπων καταγράφονται στην έκθεση της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής για την τραγωδία στο Μαρί. Γίνεται επίσης λόγος για επιπολαιότητα, στον τρόπο, με τον οποίο λήφθηκε η απόφαση για τοποθέτηση του φορτίου, στο συγκεκριμένο χώρο. Στην 32 σελίδων έκθεση, υπογραμμίζεται ότι υποτιμήθηκε η επικινδυνότητα του φορτίου, καθώς επισημαίνεται η άρνηση προσώπων να αναλάβουν το μέρος της όποιας ευθύνης.
Λανθασμένη κρίνει το ΑΚΕΛ τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Επιτροπής, πριν την ολοκλήρωση των καταθέσεων στο Γενικό Εισαγγελέα και τον Πόλυ Πολυβίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου